Mỹ Latinh là một trong những khu vực có tỷ lệ tội phạm ngồi tù cao nhất thế giới, với số người bị giam giữ trung bình là 163% công suất nhà tù tính đến năm 2020. Tình trạng quá tải ở các nhà tù luôn khiến giới chức địa phương tại 5 quốc gia không xa biên giới Mỹ này phải đau đầu. Tuy nhiên, họ đã tìm ra cách tiếp cận mới đối với vấn đề.
Các nhà lập pháp ở Mexico, Ecuador và Nicaragua đang trả tự do trước hạn cho hàng nghìn tội phạm "tội nhẹ" hoặc những người đang chờ xét xử.
Ở Cuba và Venezuela, những người vi phạm pháp luật và chống đối chế độ không chỉ được trả tự do, mà còn bị “lưu đày” (sang Mỹ).
Các nhà phân tích an ninh và lập pháp Mỹ quan ngại rằng biên giới phía nam Hoa Kỳ đang là cánh cửa rộng lớn chào đón những người có quá khứ phạm tội và những người không được chào đón ở quê hương của họ.
Các vụ bắt giữ người nhập cư bất hợp pháp tại biên giới phía nam nước Mỹ đã vượt quá 2 triệu người trong năm tài chính kết thúc vào ngày 30/09/2022, cao hơn con số 1,7 triệu vụ bắt giữ của năm ngoái.
-
- Nhân viên Tuần tra Biên giới Mỹ giám sát một nhóm người nhập cư bất hợp pháp, tại Arizona, Mỹ, ngày 28/09/2022. (Ảnh: John Moore / Getty Images)
Hàng nghìn tội phạm được thả trước hạn
Ở Mexico, hệ thống nhà tù quá tải khiến chính phủ nước này phải trả tự do cho 2.685 tù nhân vào tháng 9. Trong đó, 2.032 tù nhân không được phân loại vào các nhóm như phụ nữ, người già, người mắc bệnh mãn tính, người nước ngoài hoặc người bản địa. Họ đơn giản được xác định là đã “đáp ứng các yêu cầu pháp lý để được tại ngoại sớm”.
Trước đó, vào tháng 2, Tổng thống Ecuador - ông Guillermo Lasso - đã tuyên bố ân xá cho 5.000 tù nhân để giảm bớt tình trạng quá tải nguy hiểm ở hệ thống nhà tù của đất nước. Căng thẳng giữa các băng đảng đối địch trong các phòng giam chật cứng đã bùng nổ vào năm 2021, lên đến đỉnh điểm là cuộc bạo loạn cướp đi sinh mạng của 350 người bị giam giữ.
Bộ luật hình sự của Ecuador quy định rằng các tù nhân đã chấp hành xong 60% bản án của họ sẽ đủ điều kiện để được xem xét trả tự do sớm. Ông Lasso tuyên bố rằng bằng cách ân xá cho những người phạm tội ở độ tuổi vị thành niên, áp lực dân số sẽ được giảm bớt trong bối cảnh bạo lực luôn âm ỉ sau song sắt nhà tù.
Chính phủ Nicaragua cũng có động thái tương tự vào tháng 04/2022. Phó Tổng thống Rosario Murillo đã ra lệnh thả 1.000 tội phạm tội nhẹ khỏi nhà tù của đất nước. Bà Murillo cho biết những người phạm tội sẽ được đưa về nhà để “chấp hành bản án của họ tại gia đình”.
Đối với một số chính phủ Mỹ Latinh, việc ân xá tội phạm là một mũi tên trúng hai đích. Điều này đặc biệt đúng ở Cuba và Venezuela, nơi các nhà độc tài luôn cố gắng bịt miệng những tiếng nói đối lập và những người biểu tình.
Nhà phân tích kiêm tác gia Orlando Guiterrez-Boronat nói với The Epoch Times: Chính quyền Cuba từ lâu đã sử dụng phương pháp “ngồi tù hoặc lưu đày” để loại bỏ những người bất đồng chính kiến và cũng để tạo điều kiện thuận lợi cho việc di cư đến Mỹ của tội phạm bị kết án.
Ông Boronat cho rằng chính quyền ở Cuba và Venezuela là bậc thầy của việc “vũ khí hóa nhập cư” để tận dụng lỗ hổng trong chính sách của Hoa Kỳ.
Ông nói: “Họ áp dụng đi áp dụng lại và hiện vẫn đang làm điều đó”.
Trong những tháng gần đây, người Venezuela và người Cuba đang đổ xô đến Mỹ. Các quan chức biên giới Mỹ báo cáo có 220.908 người Cuba và 187.716 người Venezuela vượt biên trái phép trong năm tài chính 2022. Các nhà lập pháp Mỹ cũng đã lên tiếng cảnh báo về khả năng có tội phạm trong đoàn người di cư.
Tháng 9, một báo cáo được cho là của Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã nêu rõ rằng những tội phạm người Venezuela - gồm cả những kẻ bị kết tội giết người, hãm hiếp và tống tiền - được tìm thấy trong đoàn người di cư từ Tapachula (Mexico) hướng tới biên giới Mỹ. Báo cáo bày tỏ lo ngại rằng chính quyền của Tổng thống Nicolas Maduro có thể đã trực tiếp tham gia vào nỗ lực này.
Xuân Hoa
Theo Autumn Spredemann - The Epoch Times
