Cùng với cuộc tấn công của Ukraine vào tiền tuyến của Nga, nước này đang tiến hành một chiến dịch thứ hai – và có khả năng quan trọng hơn, đó là phá hủy các trung tâm chỉ huy, kho đạn dược và tuyến hậu cần của đối phương mà Moscow phụ thuộc vào để duy trì hoạt động chiến đấu.
Ngay cả khi binh lính của Kyiv chiến đấu để phá vỡ các tuyến phòng thủ của Nga ở phía nam và phía đông đất nước, họ cũng đang sử dụng đạn dược do phương Tây cung cấp để nhắm vào các nguồn cung cấp của Nga nằm ngoài chiến tuyến. Khi làm như vậy, Ukraine hy vọng sẽ tăng cường cơ hội làm suy yếu các lực lượng Nga đủ để cắt đứt các lực lượng chiếm đóng.
Không những vậy, Nga được dự báo sẽ phải vất vả đối phó với Ukraine trong thời gian tới khi mà mới đây Đan Mạch và Cộng hoà Czech tuyên bố sẽ hợp tác cùng với nhau để cung cấp cho Kyiv xe bọc thép và nhiều loại vũ khí khác không chỉ trong vài tháng tới mà còn đến tận năm 2024.
Theo tờ The Wall Street Journal ngày 12/10, việc đạt được những mục tiêu thiết yếu trên chiến trường phụ thuộc vào việc lực lượng mặt đất của Ukraine tiến đủ để đưa thiết bị của Nga vào tầm tấn công. Ukraine đang sử dụng pháo, tên lửa, máy bay không người lái và tên lửa để tấn công lực lượng kẻ thù, nhưng hầu hết đều có tầm bắn hạn chế - có nghĩa là phần lớn các hoạt động hậu cần của Nga vẫn nằm ngoài tầm với của tất cả ngoại trừ một số vũ khí của Urkraine. Lực lượng Nga cũng đang nỗ lực tấn công khu vực hậu cần của Ukraine.
Chẳng bao lâu nữa, Ukraine có thể sẽ có một loại vũ khí mới, tầm bắn xa hơn để nhắm vào các tuyến hậu cần xa hơn của Nga. Tổng thống Mỹ Joe Biden gần đây đã nói với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky rằng Mỹ sẽ cung cấp một số lượng hạn chế tên lửa đạn đạo phóng từ mặt đất ATACMS, có thể tấn công ở khoảng cách từ 160 đến 300 km, tùy thuộc vào kiểu loại.
Trong một dấu hiệu cho thấy Nga coi trọng rủi ro đối với cơ sở hạ tầng hậu cần của mình, nước này đã bắt đầu xây dựng các tuyến đường sắt mới xuyên lãnh thổ mà nước này chiếm đóng trong trường hợp Ukraine tìm cách phá hủy những tuyến mà Moscow hiện đang sử dụng để vận chuyển hàng tiếp tế cho quân đội.
Điều làm phức tạp thêm những nỗ lực của Ukraine là việc đưa các tuyến hậu cần của Nga vào tầm bắn chỉ là bước khởi đầu. Lực lượng của Kyiv cũng phải tìm hiểu xem các mục tiêu tốt nhất đang ở đâu hoặc đang di chuyển đến đâu, điều này đặt ra thách rthức đáng kể về mặt tình báo.
Năm ngoái, Ukraine đã giành được những lợi ích đáng kể trước Nga bằng cách nhắm mục tiêu vào các kho, chuyến hàng cung cấp và trung tâm chỉ huy của nước này - những nút và liên kết quan trọng mà các chiến thuật gia gọi là đường liên lạc mặt đất. Thay vì cố gắng tấn công mọi xe tăng và đội hình quân, Kyiv đi theo con đường hiệu quả hơn là tiêu diệt những thứ cần thiết của họ, thường sử dụng vũ khí chính xác do các đồng minh phương Tây cung cấp.
Lặp lại thành công đó hiện là mục tiêu của Ukraine dọc theo dải đất rộng ít nhất 128 km trải dài từ Bán đảo Crimea – nơi Nga chiếm giữ từ Ukraine vào năm 2014 – về phía đông tới Nga, dọc theo Biển Azov. Ukraine đặt mục tiêu cắt đứt cái mà Moscow gọi là cầu đất liền, chia cắt các lực lượng của Nga.
Việc phá vỡ vòng vây do Nga chiếm đóng sẽ làm suy yếu khả năng duy trì quân đội ở tiền tuyến và khai thác các hoạt động của nước này ở Crimea. Nga đã sử dụng bán đảo này làm căn cứ hải quân để tấn công Ukraine và đe dọa các tàu chở hàng xuất khẩu của nước này qua Biển Đen.
Moscow cũng hỗ trợ lực lượng của mình trên cầu đất liền từ Crimea. Một trợ lý của thị trưởng lưu vong của Mariupol cho biết, tuyến đường sắt mới mà Nga đang xây dựng tới Mariupol – một cảng Biển Đen trên cầu đất liền – nếu thành công sẽ giảm bớt áp lực đối với nguồn cung cấp đến từ Crimea, và do đó gây ra mối đe dọa cho quân đội Ukraine.
Tuy nhiên, việc hoàn thành ngay cả mục tiêu hạn chế là hạn chế hậu cần của Nga có thể là một chặng đường dài đối với Ukraine vì nước này cần một lượng lớn pháo binh. Trong khi đó, Nga đã điều chỉnh các hoạt động của mình để làm suy yếu chiến thuật của Ukraine và có thể đã tăng cường quân đội của mình gần mặt trận, Rob Lee, thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại, một tổ chức tư vấn, người đã đến thăm mặt trận Ukraine vào tháng 7 cho biết.
Một thách thức là quân đội Ukraine cách xa lộ ven biển mà Nga sử dụng ít nhất 70 km, và hầu hết các hệ thống vũ khí của Ukraine phải cách xa tiền tuyến vài chục km để giảm nguy cơ bị nhắm làm mục tiêu. Chỉ một phần nhỏ vũ khí của Ukraine có thể hoạt động gần mặt trận hoặc bắn trúng mục tiêu cách xa hơn 80 km.
Điều đó có nghĩa là phần phía nam của cầu đất liền phần lớn được an toàn trước các cuộc tấn công của Ukraine. Giám đốc tình báo quân sự Ukraine, Kyrylo Budanov, gần đây đã nói với một trang web quân sự rằng Kyiv cần vũ khí tầm xa hơn để tấn công các sở chỉ huy, căn cứ hậu cần và các mục tiêu tương tự của Nga.
Tokmak, một thị trấn bị chiếm đóng cách tiền tuyến Ukraine khoảng 40 km, là một trung tâm hậu cần lớn của Nga, nằm gần tầm bắn mục tiêu của Ukraine hơn, nhưng lực lượng Moscow đã bao vây thị trấn này bằng hệ thống phòng thủ dày đặc.
Sự xuất hiện của tên lửa ATACMS có thể làm thay đổi cán cân. Các hệ thống tên lửa của Mỹ tự hào có khả năng dẫn đường chính xác cho các cuộc tấn công chính xác và một số mẫu còn có đầu đạn chùm, tạo lực nổ của tên lửa trên một khu vực rộng hơn, có khả năng gây ra nhiều thiệt hại hơn một vụ nổ. Thời điểm Ukraine nhận được tên lửa được phóng từ xe tải HIMARS cực kỳ cơ động vẫn chưa được công bố cũng như số lượng sẽ được giao.
Hiện tại, HIMARS của Ukraine đang phóng tên lửa tầm ngắn, bao gồm cả những tên lửa có thể phun ra một đám mây khoảng 180.000 mảnh vonfram nhỏ, không nổ nhưng có thể xuyên thủng áo giáp. Ukraine cũng có đạn chùm có tầm bắn ngắn hơn, dù độ chính xác kém hơn.
Mặc dù lực lượng Nga có nơi trú ẩn tại các khu vực bị chiếm đóng ngoài tầm với của lực lượng Ukraine, nhưng quân đội Kyiv đang làm phức tạp thêm việc Nga tiếp tế cho quân đội tiền tuyến của mình.
Xác định và đánh trúng các mục tiêu quan trọng là một thách thức đối với Kyiv, đòi hỏi phải có thông tin tình báo tốt về tọa độ hoặc tuyến đường tiếp tế. Ukraine dựa vào máy bay không người lái và các nguồn thông tin khác. Các cuộc tấn công có thể yêu cầu số lượng lớn pháo binh, đặc biệt là đối với các mục tiêu đang di chuyển hoặc những mục tiêu chỉ biết rõ vị trí thô.
Chuẩn tướng quân đội đã nghỉ hưu Mark Kimmitt cho biết: “Tốt nhất là nhắm mục tiêu vào các vị trí tĩnh như khu vực lưu trữ và kho chứa. Sắp tới sẽ là các điểm tắc nghẽn như cầu, điểm trung chuyển và các nút giao thông khác”.
Quân đội Nga từ lâu đã dựa vào các tuyến đường sắt để vận chuyển một lượng lớn thiết bị hạng nặng và vật tư. Các đoàn tàu chở đầy hàng có thể cung cấp các mục tiêu hấp dẫn nhưng có thể khó xác định vị trí nếu di chuyển và yêu cầu nhắm mục tiêu chính xác. Ngay cả những chuyến hàng đường sắt dài cũng rất hẹp nên rất khó bị tấn công. Đường ray thậm chí còn khó nhắm mục tiêu hơn, đòi hỏi đạn dược có độ chính xác cao và Nga là chuyên gia sửa chữa chúng trong các trận chiến.
Nga, đang làm suy yếu những tiến bộ trên chiến trường đầy cam go của Ukraine, đã chuyển từ sử dụng các kho lớn sang phân bổ nguồn cung của mình qua nhiều điểm trung chuyển. Moscow đang gửi hàng tiếp tế theo từng xe tải, bao gồm sử dụng xe tải dân sự, định tuyến chúng trên những con đường vòng và sử dụng các chuyến hàng mồi nhử để ngăn chặn các cuộc tấn công của Ukraine.
Hậu cần của Nga không còn như vào mùa xuân năm 2022 khi họ để Kyiv dễ dàng săn lùng. Sử dụng nhiều xe tải là không hiệu quả nhưng điều đó giúp họ không có mục tiêu lớn bị nhắm vào.
Chỉ cần đánh trúng một xe tải tiếp tế cũng có thể dẫn đến một cuộc chiến cục bộ, vì vậy Ukraine có thể vẫn muốn thử. Nhưng làm như vậy, nó phải đối mặt với thách thức về “tính ổn định của thông tin tình báo” hoặc khả năng theo dõi mục tiêu đang di chuyển.
Cuối cùng, bài kiểm tra dành cho Ukraine là nước này có thể làm suy giảm nghiêm trọng đến mức nào khả năng bảo vệ phòng tuyến, chiến đấu và có khả năng tiến hành một cuộc tấn công mới của Nga. Các chiến lược gia cho biết ATACMS có thể tấn công các mục tiêu của Nga ở khoảng cách xa hơn những mục tiêu mà Ukraine hiện có thể tấn công, nhưng chúng chủ yếu có giá trị nếu có thể cản trở lực lượng Moscow và thay đổi cục diện trận chiến.
Ở một diễn biến khác có liên quan, trang Kyiv Independent ngày 12/10 đưa tin lực lượng Ukraine tại tỉnh Sumy đã ngăn chặn nhóm trinh sát gồm 8 binh sĩ Nga tiến về phía các cơ sở hạ tầng quan trọng tại tỉnh này.
Theo trung tướng Serhiy Naiev thuộc quân đội Ukraine, các binh sĩ của nước này đã bắn vào "nhóm phá hoại", gây thương vong và buộc chúng rút lui, trong khi phía Ukraine không có tổn thất.
Lực lượng Nga đã rút khỏi tỉnh Sumy vào tháng 4/2022, sau khi quân đội Nga được điều động ở phía bắc Ukraine. Tuy nhiên, Nga vẫn thường xuyên tấn công tại tỉnh này kể từ đó, trong đó có 286 vụ nổ được ghi nhận trong ngày 11/10.
Cũng liên quan đến cuộc chiến, Bộ Quốc phòng Đan Mạch trong tuần qua thông báo rằng nước này sẽ hợp tác với Cộng hòa Czech cung cấp cho Ukraine xe bọc thép và các loại vũ khí khác từ dây chuyền sản xuất và kho dự trữ của Cộng hòa Czech trong những tháng tới
Trong gói đầu tiên của khoản viện trợ mới được công bố, Ukraine sẽ nhận khoảng 50 xe chiến đấu bộ binh và xe tăng, 2.500 súng lục, 7.000 súng trường, 500 súng máy hạng nhẹ, 500 súng bắn tỉa, thiết bị giám sát và tác chiến điện tử cũng như một lượng đạn pháo chưa xác định.
Bộ Quốc phòng Czech cho biết 2 nước đều kỳ vọng rằng nguồn cung trong tương lai cũng sẽ bao gồm 500 súng máy hạng nặng, 280 khẩu pháo, 7.000 vũ khí chống tăng, 10.000 quả lựu đạn, 60 súng cối và hệ thống chống UAV.
Dựa trên kế hoạch đã thống nhất, Ukraine sẽ nhận vũ khí từ các công ty quốc phòng Cộng hòa Czech, trong khi chính phủ Đan Mạch sẽ phụ trách chi phí. Thứ trưởng Quốc phòng Cộng hòa Czech Daniel Blazkovec cho biết việc hợp tác với Đan Mạch sẽ cho phép hỗ trợ tiếp tục đối với Ukraine không chỉ trong vài tháng tới mà còn sang năm 2024.
Viên Minh (Tổng hợp)
