Hôm 7/6, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken từ chối tiết lộ cách thức chính quyền ông Biden sẽ áp dụng để gây sức ép buộc Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cho phép tiếp cận phòng thí nghiệm Vũ Hán, nơi mà một số người cho rằng là nơi khởi nguồn của virus Corona Vũ Hán gây ra đại dịch COVID-19.
Trong một phiên điều trần tại Quốc hội Mỹ, Hạ nghị sĩ Cộng hòa Lee Zeldin (New York) đã hỏi ông Blinken rằng: "Thực tế Mỹ sẽ làm gì để gây áp lực buộc Trung Quốc cấp quyền tiếp cận vào phòng thí nghiệm nếu Trung Quốc không cấp quyền tiếp cận này?".
Để đáp lại, ông Blinken nói: “Thật không may, những gì chúng ta đã thấy — còn hơn là không may — từ CHND Trung Hoa kể từ đầu cuộc khủng hoảng này là việc không đáp ứng được các trách nhiệm cơ bản của mình về chia sẻ thông tin, cung cấp quyền truy cập và thực hiện điều đó trong thời gian thực một cách minh bạch. Điều đó đúng từ thời điểm ban đầu, thật không may, nó vẫn như vậy cho đến ngày nay".
Ông tiếp tục: “Và tôi nghĩ những gì các vị đang thấy là, thông qua công việc đang được thực hiện, chẳng hạn như tại WHO, công việc mà chúng tôi đang làm và mối quan tâm của các quốc gia trên thế giới rằng tất cả đều có chung một tiếng nói mạnh mẽ kêu gọi Trung Quốc cần thực hiện tốt cam kết của mình, về trách nhiệm cung cấp thông tin".
Sau đó, ông Blinken nói rằng ông không muốn nói chính quyền ông Biden có thể làm gì về vấn đề này trong tương lai.
Cụ thể, ông nêu rõ: “Tôi không muốn đi vào các giả thuyết trong tương lai về những gì chúng tôi sẽ làm hoặc không làm, nhưng tôi nghĩ tôi có thể tự tin nói rằng sẽ có nhu cầu quốc tế ngày càng tăng mà các quốc gia, bao gồm cả Trung Quốc, đáp ứng trách nhiệm của họ khi nói đến việc cung cấp thông tin và tiếp cận sự minh bạch về y tế địa phương, bao gồm cả COVID".
Dân biểu Zeldin - một ứng cử viên thống đốc của đảng Cộng hòa - cho biết, nhiều thành viên Quốc hội Mỹ nghi ngờ về khả năng ĐCSTQ sẽ cấp quyền tiếp cận vào Viện Virus học Vũ Hán. Ông Zeldin cũng muốn biết bước tiếp theo sẽ là gì, “nếu và khi Trung Quốc nói rằng quyền truy cập vào phòng thí nghiệm sẽ không được cấp”.
Các quan chức Trung Quốc đã nhiều lần ngăn chặn các nhà điều tra bên ngoài thăm dò nguồn gốc của virus Corona Vũ Hán. Các quan chức hàng đầu của đất nước đã đề xuất mà không đưa ra bằng chứng cho giả thuyết rằng, chủng virus này có nguồn gốc từ bên ngoài Trung Quốc, mặc dù các ca nhiễm đầu tiên được biết đến đều xuất hiện ở Vũ Hán, ngay gần phòng thí nghiệm cấp cao.
-
- Một cảnh trên không cho thấy phòng thí nghiệm P4 tại Viện Virus học Vũ Hán ở thành phố Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc của Trung Quốc vào ngày 17/4/2020. (Ảnh của HECTOR RETAMAL / AFP qua Getty Images)
Xuất hiện trên chương trình “Axios trên HBO”, ông Blinken tuyên bố: “Chúng ta phải tìm hiểu kỹ những gì đã xảy ra”, nhưng không đưa ra ý tưởng nào về việc ĐCSTQ sẽ phải chịu trách nhiệm như thế nào.
Ông cho biết: “Những gì chính phủ [Trung Quốc] không làm trong những ngày đầu và vẫn chưa làm được, là mang lại cho chúng ta sự minh bạch mà chúng ta cần, cộng đồng quốc tế — quyền tiếp cận cho các thanh tra và chuyên gia, chia sẻ thông tin trong thời gian thực. Điều đó phải xảy ra".
Khi bị thúc ép về việc liệu Hoa Kỳ có đi xa tới mức áp đặt các biện pháp trừng phạt để đáp lại các chiến thuật của ĐCSTQ hay không, ông Blinken đã bác bỏ cách thức này.
Ông nói: “Vào cuối ngày, Trung Quốc cũng quan tâm sâu sắc đến việc làm điều này, bởi vì, nhìn xem, nước này cũng đã phải chịu đựng sự bùng phát của đại dịch này. Họ có lẽ cũng có quan tâm đến, đặc biệt nếu họ muốn đóng một vai trò quốc tế có trách nhiệm, làm mọi thứ có thể để cung cấp tất cả thông tin họ có để đảm bảo rằng chúng ta có thể hy vọng ngăn chặn điều này xảy ra một lần nữa”.
Lời điều trần và cuộc phỏng vấn được đưa ra khi các quan chức tình báo Hoa Kỳ đang làm việc để cố gắng xác định virus Corona Vũ Hán bắt nguồn từ đâu, như thế nào và khi nào. Cộng đồng tình báo Mỹ hiện đang tập trung điều tra xung quanh 2 giả thuyết: nguồn gốc tự nhiên, tiếp nối là sự lây truyền từ động vật sang người, và khả năng thứ 2 là virus rò rỉ từ trong phòng thí nghiệm. Cuối tháng trước, Tổng thống Dân chủ Joe Biden đã ra lệnh cho cộng đồng tình báo “nhân đôi nỗ lực của họ” và báo cáo cho ông trong vòng 90 ngày.
Phát biểu trước các thành viên Quốc hội Mỹ hôm thứ Hai (7/6), ông Blinken khẳng định: “Cuộc điều tra ban đầu mà tổng thống ra lệnh vào tháng Ba, được báo cáo cách đây vài tuần, kết luận rằng 2 kịch bản có khả năng xảy ra nhất là một sự cố tự nhiên, lây truyền từ động vật sang người hoặc rò rỉ từ trong phòng thí nghiệm".
“Vẫn chưa có ai tìm thấy bằng chứng thuyết phục nào để làm rõ đâu là nguồn gốc thật sự, đó là lý do tại sao tổng thống… đã ra lệnh cho cộng đồng tình báo thực hiện một cuộc đánh giá chuyên sâu để xem, liệu cuối cùng chúng ta có thể xác định được điều gì đã xảy ra, ở đâu và tại sao nó đã xảy ra".
