Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Úc cho biết họ đang tiến hành xác minh các báo cáo cho hay, các lực lượng Nga đã sử dụng "chất kịch độc" ở thành phố Mariupol, Ukraine.
Trung đoàn Azov, một đơn vị cực đoan của Vệ binh Quốc gia Ukraine, cho biết trên Telegram rằng Nga đã sử dụng một "chất độc không rõ nguồn gốc" ở thành phố cảng. Trung đoàn đã bảo vệ Mariupol bị tàn phá bởi chiến tranh, một thành phố cảng chiến lược trên Biển Azov sẽ cung cấp cho Nga một hành lang trên bộ tới Crimea nếu bị chiếm, kể từ khi lực lượng ly khai thân Nga giành quyền kiểm soát vào năm 2014.
“Lực lượng chiếm đóng của Nga đã sử dụng một chất độc không rõ nguồn gốc chống lại quân đội và dân thường Ukraine ở thành phố Mariupol, chất độc được thả từ [máy bay không người lái] của kẻ thù", Trung đoàn Azov đăng vào ngày 11/4. “Các nạn nhân bị suy hô hấp, hội chứng rối loạn nhịp tim. Hậu quả của việc sử dụng chất gây nghiện không rõ nguồn gốc đang được làm rõ”.
Trung đoàn không nói rằng vũ khí hóa học đã được sử dụng, nhưng nghị sĩ Ukraine Ivanna Klympush thuộc đảng Đoàn kết châu Âu cho biết trên Twitter rằng, các nạn nhân đang bị suy hô hấp, chất này "rất có thể" là vũ khí hóa học.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy trong một bài phát biểu video hôm thứ Hai (11/4) không nói liệu vũ khí hóa học có được sử dụng ở Mariupol hay không nhưng tuyên bố, "chúng tôi xử lý việc này với sự nghiêm túc tối đa".
Một phụ tá của thị trưởng Mariupol, Petro Andryushchenko, nhấn mạnh rằng các báo cáo chưa được xác minh.
-
- Nga ném bom thành phố Mariupol, miền nam Ukraine vào ngày 3/3/2022. (Ảnh: Wikimedia CC BY 4.0)
Dưới áp lực của truyền thông, Lầu Năm Góc xác nhận việc họ biết về các báo cáo này.
Thư ký báo chí Lầu Năm Góc John Kirby cho biết trong các tuyên bố với đài CNBC và Axios: “Chúng tôi không thể xác nhận vào thời điểm này và sẽ tiếp tục theo dõi tình hình chặt chẽ. Những báo cáo này, nếu là sự thật thì sẽ phản ánh những lo ngại của chúng tôi về khả năng Nga sử dụng các loại chất kiểm soát bạo loạn, bao gồm cả hơi cay trộn với các chất hóa học ở Ukraine".
Vương quốc Anh và Úc cũng cho biết họ đang tiến hành xác minh các báo cáo này.
Phản ứng trước các tuyên bố, Ngoại trưởng Anh Liz Truss nói rằng các quan chức đang "làm việc khẩn cấp với các đối tác để xác minh chi tiết".
Bà nói: “Bất kỳ việc sử dụng vũ khí nào như vậy sẽ là một sự leo thang nhẫn tâm trong cuộc xung đột này và chúng tôi sẽ buộc ông Putin và chính quyền của ông ấy phải chịu trách nhiệm".
Bộ trưởng Ngoại giao Australia Marise Payne nói về các báo cáo rằng, nếu được xác nhận, những hành động như vậy sẽ là “sự vi phạm sâu rộng hơn nữa đối với luật pháp quốc tế”.
Các báo cáo là "một dấu hiệu về sự vi phạm của Tổng thống Putin và Nga đối với mọi giá trị và mọi khía cạnh dựa trên quy tắc của trật tự toàn cầu", bà Payne nói và nói thêm rằng Úc đang tiến hành xác định tính xác thực của các tuyên bố.
Thị trưởng Mariupol, Vadym Boychenko, đã cảnh báo vào cuối tháng trước về một "thảm họa nhân đạo" sắp xảy ra nếu nhiều công dân không được phép di tản.
Các chuyên gia đã dự đoán về việc Mariupol rơi vào tay lực lượng Nga từ cuối tháng Ba. Thành phố có 430.000 cư dân đã chứng kiến một số cuộc giao tranh tồi tệ nhất trong chiến tranh. Ông Zelenskyy ước tính vào ngày 11/4 rằng, hàng chục nghìn người chết tại thành phố Mariupol đổ nsat, trong khi các lực lượng thân Nga nói rằng 5.000 người đã bị giết bởi các lực lượng Ukraine.
Trong một bài đăng trên Telegram vào ngày 6/4, một phát ngôn viên của Trung đoàn Azov nói rằng lực lượng chiếm đóng đang “sử dụng bom phốt pho và thả chúng xuống thành phố”.
Ông nói về lực lượng Nga, “Tôi muốn nói những lời đã được viết bởi nhà tiên tri vĩ đại người Ukraine, gần 2 thế kỷ trước: 'Hỡi những thiếu nữ đáng yêu, hãy yêu. Nhưng không phải với người Muscovites, vì Muscovites là dân ngoại lai. Họ không đối xử tốt với các bạn'. Thật khó để mô tả thảm họa mà họ gây ra ở Mariupol. Đằng sau tất cả những quả bom và tên lửa được ném xuống thành phố, họ còn sử dụng bom phốt pho. Tôi không thể tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra".
Ông Zelenskyy trong bài phát biểu hàng đêm đã kêu gọi các đồng minh của Ukraine cung cấp “vũ khí cần thiết”.
“Thật không may, chúng tôi không nhận được nhiều như chúng ta cần để kết thúc cuộc chiến này sớm hơn", ông Zelenskyy nói. “Chúng tôi sẽ có được hầu hết mọi thứ cần thiết, nhưng không chỉ có thời gian đang bị mất đi. Mạng sống của người Ukraine đang bị mất đi - những sinh mạng quý giá".
