Tuyên bố chung giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Thế vận hội Bắc Kinh hôm thứ Sáu (4/2) phản đối sự mở rộng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), cũng như kêu gọi khối này từ bỏ tâm lý Chiến tranh lạnh trong bối cảnh Nga và phương Tây đang căng thẳng về vấn đề Ukraine. Tuy nhiên, tuyên bố chung ngay lập tức bị Nhà Trắng phản đối.
Không nêu tên Hoa Kỳ, tuyên bố đề cập đến một số ít các tác nhân trên quy mô quốc tế “ủng hộ các cách tiếp cận đơn phương”, “can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia khác” và “cản trở sự phát triển và tiến bộ của nhân loại”.
Tuyên bố cũng phản đối Nga và Trung Quốc về việc “mở rộng NATO” và kêu gọi NATO “từ bỏ các phương pháp tiếp cận chiến tranh lạnh theo ý thức hệ của mình”. Đồng thời cũng bày tỏ sự phản đối của Nga đối với một Đài Loan độc lập.
Nga - Trung Quốc ra tuyên bố chung, ủng hộ nhau bảo vệ các lợi ích cốt lõi
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Thế vận hội Bắc Kinh hôm thứ Sáu, và hai bên đã ra một tuyên bố chung, trong bối cảnh căng thẳng với phương Tây leo thang.
Tuyên bố chung công bố ngày 4/2 phản đối sự mở rộng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), cũng như kêu gọi khối này từ bỏ tâm lý Chiến tranh lạnh. Nga và phương Tây đang căng thẳng về vấn đề Ukraine, trong đó Mỹ và các đồng minh tố Nga có ý định "xâm chiếm" nước láng giềng.
Moscow và Bắc Kinh cũng "phản đối việc hình thành các cấu trúc khối khép kín và phe đối lập ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đồng thời hết sức cảnh giác về tác động tiêu cực của chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ đối với hòa bình và ổn định ở khu vực này", theo Hãng tin Sputnik.
Tuyên bố bày tỏ "quan ngại" về liên minh quốc phòng AUKUS giữa Úc, Anh, Mỹ, đặc biệt là về hợp tác trong lĩnh vực tàu ngầm hạt nhân.
Sau cuộc gặp, truyền thông nhà nước của Trung Quốc dẫn lời ông Tập cho biết Nga và Trung Quốc sẽ hỗ trợ nhau bảo vệ các lợi ích cốt lõi và tăng cường hợp tác chiến lược.
Tổng thống Putin cho biết Nga đã chuẩn bị một thỏa thuận mới về việc cung cấp cho Trung Quốc 10 tỉ m3 khí đốt tự nhiên từ vùng Viễn Đông, và các doanh nghiệp Nga sẵn sàng đưa ra "giải pháp mới" về cung cấp khí hydrocacbon cho Trung Quốc trong thời gian tới.
Hai nước dự kiến ký kết một loạt văn kiện hợp tác phản ánh quan điểm chung của hai bên về an ninh và các vấn đề khác.
Ông Putin đang có mặt tại Trung Quốc tham dự lễ khai mạc Olympic mùa đông Bắc Kinh 2022 trong ngày 4/2. Cuộc gặp cùng ngày là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo trong hơn 2 năm qua.
Nhà Trắng phản đối tuyên bố chung Trung-Nga
Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hôm thứ Sáu đã nêu ra "mối quan hệ riêng với Trung Quốc" của Hoa Kỳ như một phản ứng đối với tuyên bố.
Bà Psaki cho biết: “Chúng ta có quyền kiểm soát các mối quan hệ và sự phóng chiếu các giá trị của mình, song đồng thời cũng tìm cách hợp tác với các quốc gia khác ngay cả khi chúng ta không cùng quan điểm”.
-
- Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki trả lời các câu hỏi trong cuộc họp ngắn hàng ngày của Nhà Trắng ở Washington, D.C., vào ngày 1/2/2022. (Ảnh Getty Images)
Bà Psaki cũng nhắc lại rằng, các biện pháp trừng phạt đề xuất của Mỹ đối với Nga trong trường hợp nước này xâm lược Ukraine sẽ gây ra "hậu quả lớn" cho Điện Kremlin. Bà cũng cho biết, một cuộc xung đột gây bất ổn ở châu Âu cũng sẽ ảnh hưởng đến lợi ích của Trung Quốc trên phạm vi toàn thế giới.
Bà Psaki nói thêm: “Các yếu tố đầu vào của các công nghệ tiên tiến trên thế giới vẫn đến từ phương Tây, vì vậy chúng tôi đang có quyền lực rất lớn khi tiếp tục tăng cường các nỗ lực ngoại giao với các đối tác trên toàn thế giới".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ bị 'tấn công' - Bùng nổ nghi ngờ Mỹ cố tạo Thế chiến III
Bà Psaki và đồng nghiệp Bộ Ngoại giao, ông Ned Price, từng bị chỉ trích sau khi cả hai trả lời riêng các câu hỏi của báo chí hôm thứ Năm (3/2) khi cho rằng, các phóng viên đang nói xấu tuyên truyền từ các thực thể nước ngoài.
-
- Ông Ned Price, phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ trong cuộc họp báo ngày 3/2/2022 (Ảnh chụp màn hình Twitter, NTDVN)
Trong một cuộc trao đổi với phóng viên, ông Price liên tục được yêu cầu cung cấp bằng chứng chứng minh cho tuyên bố của chính phủ Mỹ rằng, Nga có kế hoạch tạo ra một video tuyên truyền "cờ giả" để làm cái cớ cho việc xâm lược Ukraine.
Ông Price trả lời: “Nếu quý vị nghi ngờ sự tin cậy của chính phủ Hoa Kỳ, chính phủ Anh và các chính phủ khác thì tốt hơn hết hãy kiếm tìm niềm an ủi ở nguồn tin mà người Nga đang tuyên truyền".
Cùng ngày trên chiếc Air Force One (Không lực Một), một phóng viên đã yêu cầu bà Psaki cung cấp bằng chứng chứng minh tuyên bố rằng thủ lĩnh ISIS Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurayshi đã kích nổ một quả bom liều chết trong một cuộc tấn công của lực lượng Mỹ ở Syria.
Bà Psaki đã trả lời bằng cách hỏi phóng viên rằng, liệu cô ấy có nghĩ rằng quân đội Mỹ đang “không cung cấp thông tin chính xác và ISIS đang cung cấp thông tin chính xác hay không”.
Bà Psaki đã giải quyết những lời chỉ trích hôm thứ Sáu bằng cách nói rằng “chúng tôi hoan nghênh những câu hỏi hóc búa và sự cân nhắc một cách thiện chí”, nói thêm rằng Bộ Quốc phòng vẫn đang tiến hành đánh giá sau hành động về các sự kiện ở Syria và bằng chứng về các tuyên bố của Mỹ sẽ được cung cấp khi sẵn sàng.
Bà cũng cho biết, Hoa Kỳ có một lượng lớn thông tin tình báo đáng tin cậy về những nỗ lực của Nga nhằm lấy cớ ngụy tạo để biện minh cho một cuộc xâm lược Ukraine, nói thêm rằng “chúng tôi đã từng chứng kiến họ thực hiện các hoạt động gắn 'cờ giả' trong quá khứ và sử dụng sự nhầm lẫn để phát động quân sự nhiều lần trong lịch sử".
