Nga và Trung Quốc đã thắt chặt hợp tác từ khi họ chịu áp lực của phương Tây về nhân quyền và các vấn đề khác. Cuộc chiến tại Ukraine có khiến họ "xích lại gần nhau"?
Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Mỹ, ông Jake Sullivan, sẽ gặp nhà ngoại giao Trung Quốc, ông Dương Khiết Trì, tại Rome (Ý) vào ngày 14/3. Ông Jake Sullivan cảnh báo trước rằng Trung Quốc sẽ phải “hoàn toàn” đối mặt với hậu quả nếu giúp Nga né tránh các lệnh trừng phạt sau khi tấn công Ukraine.
Trong khi đó, một số tờ báo ở Mỹ đưa tin rằng Nga đã yêu cầu Trung Quốc cung cấp thiết bị quân sự hỗ trợ khi họ tấn công Ukraine. Tờ Financial Times, Washington Post và New York Times đã đưa tin về yêu cầu này vào hôm 13/3, trích dẫn nguồn tin từ các quan chức Mỹ.
Nga và Trung Quốc đã thắt chặt hợp tác khi họ chịu áp lực của phương Tây về nhân quyền và các vấn đề khác. Bắc Kinh đã không lên án cuộc tấn công của Nga vào Ukraine và không gọi đây là một cuộc xâm lược nhưng đã thúc giục một giải pháp đàm phán.
Washington Post cho biết, các quan chức Mỹ không nêu rõ loại vũ khí mà Nga yêu cầu và liệu Trung Quốc có đáp ứng hay không.
Trước đó, ông Sullivan nói với hãng CNN rằng Trung Quốc biết Nga đang lên kế hoạch hành động ở Ukraine trước khi cuộc tiến công diễn ra, mặc dù Bắc Kinh có thể chưa hiểu hết mức độ của kế hoạch.
Ông Sullivan cho biết, hiện tại, Washington đang theo dõi sát sao để xem Bắc Kinh hỗ trợ kinh tế hoặc vật chất cho Nga ở mức độ nào, và sẽ áp đặt những hậu quả nào nếu điều đó xảy ra.
Ông Sullivan nói: “Chúng tôi đang trao đổi trực tiếp với Bắc Kinh, rằng sẽ có hậu quả nếu giúp Nga tránh các lệnh trừng phạt. Chúng tôi sẽ không cho phép điều đó tiếp diễn và không cho phép một cứu cánh Nga thoát khỏi các lệnh trừng phạt kinh tế".
Một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ cho biết cuộc chiến ở Ukraine sẽ là một “chủ đề quan trọng” trong cuộc gặp của Sullivan với ông Dương Khiết Trì. Đây là một phần trong nỗ lực của Washington và Bắc Kinh nhằm duy trì liên lạc giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
“Cuộc gặp này diễn ra trong bối cảnh Nga đang tiến hành cuộc chiến tại Ukraine, và khi Trung Quốc liên kết với Nga để thúc đẩy tầm nhìn về trật tự thế giới. Vì vậy chúng tôi mong đợi… hai người sẽ thảo luận về tác động của cuộc chiến với vấn đề an ninh khu vực và toàn cầu”, nguồn tin cho biết.
Hôm thứ 12/3, Mỹ cho biết sẽ cung cấp thêm 200 triệu USD vũ khí cho các lực lượng Ukraine khi họ cố gắng phòng thủ trước các cuộc pháo kích của Nga.
Cuộc tấn công của Nga đã khiến hàng nghìn dân thường bị mắc kẹt trong các thành phố bị bao vây và khiến 2,5 triệu người Ukraine chạy sang các nước láng giềng.
Mỹ và các đồng minh đã áp đặt các biện pháp trừng phạt chưa từng có và cấm nhập khẩu năng lượng của Nga, đồng thời cung cấp hàng tỷ USD viện trợ quân sự và nhân đạo cho Ukraine.
Trung Quốc, các quốc gia vùng Vịnh và một số nước khác không lên án cuộc chiến của Nga và không tham gia cô lập Nga.
Hu Xijin, cựu tổng biên tập tờ Thời báo Hoàn cầu của Trung Quốc, nói trên Twitter: “Nếu Sullivan nghĩ rằng ông ta có thể thuyết phục Trung Quốc tham gia vào các lệnh trừng phạt chống lại Nga thì ông ta sẽ thất vọng.”
Mỹ và nhóm G-7 (các nền kinh tế lớn nhất) hôm 11/3 đã gây sức ép lên Nga bằng cách kêu gọi thu hồi quy chế thương mại “tối huệ quốc”. Điều này sẽ cho phép họ tăng thuế đối với hàng hóa của Nga.
Thương mại chiếm khoảng 46% nền kinh tế Nga vào năm 2020, trong đó phần lớn là với Trung Quốc, điểm đến xuất khẩu lớn nhất của nước này.
