Mông Cổ, một quốc gia giàu tài nguyên nằm giữa Trung Quốc và Nga, đang củng cố quan hệ đối tác với Hoa Kỳ về đất hiếm. Các nhà phân tích cho rằng đây là động thái địa chính trị quan trọng có thể phá vỡ thế độc quyền của Trung Quốc đối với các khoáng sản đất hiếm.
Thủ tướng Mông Cổ Oyun-Erdene Luvsannamsrain đã đến thăm Washington vào ngày 02/08. Một trong những chủ đề chính được thảo luận trong các cuộc đàm phán song phương giữa Hoa Kỳ và Mông Cổ là việc cùng khai thác đất hiếm và đồng đỏ.
Ông Oyun-Erdene nói với Reuters rằng mối quan hệ hợp tác về khoáng sản đất hiếm sẽ được tăng cường hơn nữa theo một biên bản ghi nhớ đã được ký hồi tháng 6. Ông gọi Hoa Kỳ là "nước láng giềng thứ ba mang tầm chiến lược quan trọng".
Ngoài các mỏ đất hiếm, Mông Cổ còn có nhiều mỏ kim loại như đồng đỏ, chì-kẽm và bô xít.
Thủ tướng Oyun-Erdene cũng bày tỏ lo ngại rằng các quốc gia có chung biên giới với Trung Quốc và Nga sẽ bị thiệt hại nếu cuộc cạnh tranh giữa các siêu cường bùng nổ.
Ông Oyun-Erdene cho hay, do có chung biên giới với Nga, Mông Cổ đã phải hứng chịu hậu quả từ cuộc xâm lược Ukraine của Moscow, trong đó có lạm phát các loại hàng hóa - như là chất nổ phục vụ khai thác mỏ.
Chính quyền Biden đang tập trung vào việc phát triển mối quan hệ với các nước trên khắp châu Á để chống lại sức mạnh ngày càng lớn mạnh của Trung Quốc và cái gọi là mối quan hệ đối tác "không giới hạn" giữa Bắc Kinh và Moscow.
Động thái có tính biểu tượng
Theo nhà quan sát Trung Quốc Đường Tịnh Viễn (Tang Jingyuan), đất hiếm của Mông Cổ có thể cho phép Hoa Kỳ, châu Âu và các nước phương Tây khác giảm bớt sự phụ thuộc quá mức vào chuỗi cung ứng đất hiếm của Trung Quốc.
Quan hệ hợp tác giữa Hoa Kỳ và Mông Cổ là động thái mang tính biểu tượng trong cuộc đối đầu giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc về tài nguyên, khoa học và công nghệ, ông Đường đã nói như vậy với ấn bản tiếng Trung của The Epoch Times vào ngày 05/08.
Mối hợp tác Hoa Kỳ - Mông Cổ “sẽ khiến Đảng Cộng sản Trung Quốc chịu nhiều áp lực nghiêm trọng hơn trong cuộc cạnh tranh chiến lược với Mỹ".
-
- Thủ tướng Mông Cổ Oyun-Erdene Luvsannamsrai trong cuộc họp quốc hội ở Ulaanbaatar, thủ đô Mông Cổ, ngày 27/01/2021. (Ảnh: Byambasuren Byamba-Ochir/AFP qua Getty Images)
Mỹ đang tìm kiếm các nhà cung cấp đất hiếm thay thế Trung Quốc. Theo BP - công ty dầu khí đa quốc gia của Anh, Trung Quốc cung ứng 59% nguyên tố đất hiếm của thế giới vào năm 2021. Con số này giảm so với mức gần 100% vào năm 2010, theo số liệu thống kê do Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ thu thập được.
Phần lớn đất hiếm của Mỹ là nhập khẩu từ Trung Quốc, nhưng sự phụ thuộc đó đã giảm xuống 74% trong giai đoạn 2018-2021, từ mức 80% trong giai đoạn 2014-2017, theo Reuters.
Ông Đường cho hay, quan hệ đối tác giữa Mông Cổ với Hoa Kỳ chứng tỏ rằng chiến lược của nước này đang xoay quanh ngoại giao địa chính trị. Theo ông, Mông Cổ có vị trí đặc biệt độc đáo ở Đông Bắc Á do được bao quanh bởi Nga và Trung Quốc.
Vì nguồn tài nguyên phong phú sẽ thúc đẩy mối quan hệ giữa Mông Cổ với phương Tây, nên “Trung Quốc và Nga sẽ không còn dám coi thường cường quốc láng giềng này nữa, và Mông Cổ sẽ có không gian chiến lược tuyệt vời hơn và sự linh hoạt hơn nữa trong ngoại giao”, ông Đường nói.
Ông Gia Cát Minh Dương (Zhuge Mingyang), cộng tác viên của báo The Epoch Times, cũng có quan điểm tương tự. Ông Gia Cát nói: “Sự hợp tác và đầu tư như vậy ở Mông Cổ sẽ giúp cải thiện tình trạng kinh tế của đất nước, cũng như thay đổi vị thế địa chính trị của nước này, khiến Mông Cổ đóng vai trò then chốt trong khả năng răn đe của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc và Nga”.
Tăng cường hợp tác kinh doanh
Trong chuyến công du tới Washington, ông Oyun-Erdene cũng đã có cuộc gặp với Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris. Hai bên nhất trí ký kết hiệp định hàng không dân dụng “Bầu trời mở”.
Tòa Bạch Ốc cho biết trong một tuyên bố chung vào ngày 02/08 rằng "thỏa thuận sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các dịch vụ hàng không giữa Mông Cổ và Hoa Kỳ, cũng như mở rộng quan hệ đối tác kinh tế và thương mại vốn mạnh mẽ của chúng ta, thúc đẩy quan hệ giữa người với người và tạo cơ hội mới cho thương mại và du lịch".
Tháng trước, chính phủ Mông Cổ đã phê duyệt việc sử dụng dịch vụ mạng vệ tinh Starlink của SpaceX để tăng cường liên lạc và bảo mật Internet.
Ông Gia Cát tin rằng mối quan hệ đang ấm lên giữa Mông Cổ và Hoa Kỳ có thể khuyến khích dòng vốn đầu tư từ phương Tây đổ vào Mông Cổ, vì việc khai thác và chế biến đất hiếm đòi hỏi công nghệ tiên tiến và đầu tư vào cơ sở hạ tầng.
Đất hiếm được mệnh danh là “vitamin công nghiệp”, là tập hợp gồm 17 nguyên tố kim loại hiếm, được sử dụng rộng rãi, và là nguyên liệu không thể thiếu cho các ngành công nghiệp công nghệ cao, quốc phòng, quân sự, cùng nhiều sản phẩm công nghệ hiện đại (như điện thoại di động, tên lửa, tua-bin gió, xe điện, thiết bị bay không người lái và robot).
Theo The Epoch Times
Xuân Hoa biên dịch
