Trung Quốc và Nga nhất trí tăng cường hợp tác chống khủng bố sau vụ tấn công đẫm máu tại một địa điểm âm nhạc ở Moscow vào tháng trước, theo cuộc gặp giữa các nhà ngoại giao hàng đầu của hai nước láng giềng diễn ra tại Bắc Kinh vào thứ Ba (9/4).
Báo Nikkei Asia đưa tin, trong cuộc tiếp đón người đồng cấp Nga Sergei Lavrov, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã mô tả quan hệ song phương là "vững vàng, linh hoạt và thâm sâu", theo thông cáo của Trung Quốc. Ông Vương nhấn mạnh rằng hai nước ưu tiên hợp tác trong khuôn khổ "Đối tác chiến lược toàn diện" - cấp độ cao nhất trong quan hệ ngoại giao.
Ông Lavrov đề cao vấn đề khủng bố, cho biết hợp tác song phương sẽ bao gồm các nỗ lực "dưới khuôn khổ các tổ chức đa phương", theo hãng thông tấn nhà nước Nga TASS.
Chuyến thăm hai ngày của ông Lavrov, bắt đầu từ thứ Hai (8/4), diễn ra chưa đầy ba tuần sau vụ tấn công khiến hơn 140 người thiệt mạng và hàng trăm người bị thương do tay súng tại Nhà hát Crocus City Hall ở Moscow.
Sau vụ việc, một chi nhánh của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) đã lên tiếng nhận trách nhiệm, trong khi Điện Kremlin tìm cách đổ lỗi cho Ukraine. Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã kiên quyết bác bỏ cáo buộc này.
Trung Quốc và Nga, hai thành viên chủ chốt của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) do Bắc Kinh dẫn dắt, vừa nhất trí tăng cường hợp tác chống khủng bố, ly khai và cực đoan. SCO hiện sở hữu thỏa thuận chung nhằm đối phó với các vấn đề an ninh nêu trên.
Ấn Độ, quốc gia đảm nhiệm chức Chủ tịch luân phiên của SCO, đã tổ chức cuộc tập trận chung chống khủng bố vào tháng 12 năm ngoái, hướng đến mục tiêu xác định và kiểm soát việc lạm dụng Internet cho mục đích cực đoan.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov chia sẻ với báo giới rằng Nga và Trung Quốc sẽ nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán về an ninh trên toàn khu vực Á - Âu. Ông Lavrov nhấn mạnh: “Tôi và các đồng cấp Trung Quốc đã thống nhất khởi xướng một cuộc đối thoại với sự tham gia của các quốc gia có chung quan điểm về vấn đề này”.
Bên cạnh đó, cuộc gặp gỡ giữa Ngoại trưởng Nga và Trung Quốc diễn ra ngay sau chuyến thăm Trung Quốc của Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen. Trong chuyến thăm này, bà Yellen đã đưa ra lời cảnh báo về việc Trung Quốc ủng hộ chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine.
Ngoại trưởng Vương Nghị khẳng định Trung Quốc và Nga kiên định ủng hộ toàn cầu hóa, đồng thời phản đối mọi nỗ lực "thiết lập rào cản và thúc đẩy chia rẽ" nhằm "duy trì ổn định" cho các ngành công nghiệp và chuỗi cung ứng toàn cầu.
Phát biểu này được cho là ám chỉ đến các động thái của Hoa Kỳ và một số quốc gia phát triển khác nhằm đa dạng hóa nền kinh tế, giảm phụ thuộc vào Trung Quốc và hạn chế tiếp cận các công nghệ chủ chốt.
Theo thông cáo báo chí của Nga, Ngoại trưởng Lavrov đã trao đổi với Ngoại trưởng Vương Nghị về triển vọng quan hệ song phương sau khi Tổng thống Vladimir Putin tái đắc cử vào tháng trước. Ông Lavrov nhận định: "Nhờ sự dẫn dắt của hai nhà lãnh đạo, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Nga và Trung Quốc đã đạt đến tầm cao mới, hoàn toàn không phải là lời nói suông".
Ông Lavrov cũng nhấn mạnh: "Việc Tổng thống Putin tái đắc cử là bảo chứng cho tính liên tục của lộ trình hướng tới việc củng cố thêm sức mạnh của hai nước".
Hoa Kỳ đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ cuộc bầu cử tại Nga, khẳng định đây là một cuộc bầu cử "thiếu tự do và công bằng". Ngoại trưởng Lavrov cho biết cuộc hội đàm với người đồng cấp Vương Nghị diễn ra trong bối cảnh áp lực từ phương Tây liên tục gia tăng và các cuộc tấn công từ Ukraine ngày càng leo thang.
Ông cũng cáo buộc có những nỗ lực nhằm xâm nhập vào hệ thống bầu cử Nga. Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Lavrov bày tỏ lòng biết ơn Trung Quốc đã cử quan sát viên và ủng hộ quyền chủ quyền của Điện Kremlin.
Theo ông Lavrov, dự kiến Tổng thống Putin sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị thượng đỉnh SCO sắp tới được tổ chức tại Kazakhstan vào tháng 7.
Ngoài ra, cũng có thể có những cơ hội khác để hai nhà lãnh đạo gặp gỡ trong năm nay. Một số phương tiện truyền thông đưa tin ông Putin có thể sẽ đến thăm Trung Quốc trong vài tuần hoặc tháng tới.
Chuyến công du của Ngoại trưởng Lavrov là một phần trong mùa ngoại giao sôi động của Bắc Kinh. Ngoài chuyến thăm của Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Yellen, hôm 8/4, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng đã tiếp đón Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Vương Đình Huệ, đồng thời là ứng cử viên Chủ tịch nước. Hai bên cam kết sẽ xây dựng mối quan hệ "thực tiễn".
Vào thứ Tư (10/4), Chủ tịch Tập Cận Bình dự kiến sẽ hội kiến với cựu Tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu, thuộc Quốc Dân Đảng đối lập có quan hệ hữu hảo với Bắc Kinh trên hòn đảo tự trị này.
Đồng thời, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đang hội tụ tại Washington để tham gia các cuộc đàm phán dự kiến sẽ bao hàm vấn đề phòng thủ tại Biển Đông và hợp tác trong các lĩnh vực như an ninh mạng.
Huyền Anh tổng hợp
