Hàn Quốc là quốc gia có lịch sử trừng phạt và ân xá các cựu tổng thống.
Thứ Sáu ngày 24/12, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã ân xá cho người tiền nhiệm bị thất sủng Park Geun-hye vì lợi ích "hòa hợp" quốc gia. Động thái này của ông Moon diễn ra chỉ vài tháng trước cuộc bầu cử tổng thống ở nền kinh tế lớn thứ tư châu Á.
Bà Park, 69 tuổi, đã phải ngồi tù từ năm 2017 sau khi nhận bản án 22 năm cho các tội danh bao gồm nhận hối lộ từ Samsung và các tập đoàn khác thông qua người bạn thân của bà là Choi Soon-sil. Bà Park sẽ được ra tù vào tuần tới.
Ông Moon cho biết ông đã đưa ra quyết định này để giúp thống nhất đất nước, và cũng vì tình trạng sức khỏe ngày càng xấu đi của bà Park. Trước đây, ông nói rằng ông sẽ chỉ ân xá các cựu tổng thống khi mọi người dân ủng hộ.
Ông Moon nói trong một tuyên bố: "Đã đến lúc cùng nhau mạnh dạn hướng tới tương lai thay vì chống lại nhau khiến quá khứ bị ảnh hưởng. Tôi cũng cho rằng tình trạng sức khỏe của cựu Tổng thống Park có phần nghiêm trọng vì bà ấy đã thụ án được gần 5 năm."
Bộ Tư pháp Hàn Quốc thông báo rằng Park sẽ được trả tự do vào ngày 31/12, cùng với các tù nhân khác. "Chính phủ ân xá cho cựu Tổng thống Park Geun-hye và khôi phục các quyền của bà để tạo động lực cho việc thực hiện các bước mới trong tương lai", Bộ cho biết trong một tuyên bố.
Đất nước Hàn quốc có lịch sử trừng phạt và ân xá các cựu tổng thống từng dính líu đến tham nhũng và các vụ bê bối khác. Năm 1997, Tổng thống Kim Young-sam khi đó đã ân xá cho Chun Doo-hwan và Roh Tae-woo bị bắt giam vì tội phản quốc và nhận hối lộ. Ông Chun và ông Roh nắm quyền thông qua một cuộc đảo chính quân sự vào năm 1979.
Người tiền nhiệm của bà Park là Lee Myung-bak, cũng bị ngồi tù vì tội tham nhũng, đã không được ân xá.
Thông báo được đưa ra chưa đầy ba tháng trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng Ba. Hai ứng cử viên của đảng cầm quyền và đảng đối lập chính đang ở trong một cuộc đua cân sức. Lee Jae-myung của Đảng Dân chủ cầm quyền có 36% ủng hộ trong một cuộc thăm dò do Gallup Korea thực hiện vào tuần trước, tiếp theo là Yoon Suk-yeol với tỷ lệ ủng hộ là 35%.
"Tổng thống Moon có thể muốn cải thiện hình ảnh của chính quyền với việc ân xá vì những người ở trung tâm trại giam không muốn nhìn thấy bà Park phải ngồi tù trong hai hoặc ba thập kỷ, mặc dù họ hiểu bà ấy đã làm điều gì đó sai trái", Shin Yul, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Myongji nói với Nikkei Asia.
Nhưng giáo sư Shin nói thêm rằng bà Park có thể đóng một vai trò nào đó trong cuộc bầu cử tổng thống bằng cách gửi tin nhắn tới những người ủng hộ bà.
"Bà Park có kỹ năng về các thông điệp chính trị. Bà ấy có thể ảnh hưởng đến cử tri bằng cách yêu cầu họ ủng hộ Yoon", vị giáo sư nói. "Việc thả bà ấy có thể thống nhất các cử tri ở phe đối lập."
Ông Yoon cho biết ông hoan nghênh việc tha thứ "muộn màng" cho bà Park. "Tôi được thông báo rằng sức khỏe của bà ấy không tốt, vì vậy tôi hy vọng bà ấy sẽ nhanh chóng hồi phục", ứng cử viên tổng thống của Đảng bảo thủ nói.
Bà Park nhậm chức vào năm 2013 với tư cách là nữ tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc, nhưng đã bị luận tội vào năm 2016 sau nhiều tháng phản đối gay gắt vì một loạt vụ bê bối. Bà trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên của đất nước bị cách chức vào năm 2017, và năm 2018 bà bị kết án với các tội danh bao gồm hối lộ, tống tiền và lạm dụng quyền lực.
Dưới đây là số phận của các tổng thống được bầu một cách dân chủ của Hàn Quốc
- Roh tae-woo (Nhiệm kỳ: 1988-1993) 22,5 năm tù năm 1996 vì tội phản quốc, nổi loạn và tham nhũng, ân xá năm 1997 bởi Tổng thống Kim Young-Sam
- Kim Young-Sam (Nhiệm kỳ: 1993-1998), chuyển giao chính quyền một cách hòa bình cho Tổng thống Kim Dae-jung
- Kim Dae-jung (Nhiệm kỳ: 1998-2003), được nhận giải Nobel cho Chính sách Sunshine Policy (Mặt trời tỏa sáng)
- Roh Moo-hyun (Nhiệm kỳ: 2003-2008), tự tử năm 2009 khi bị điều tra vì tội tham nhũng.
- Lee Myung-bak (Nhiệm kỳ: 2008-2013), bị bắt năm 2018 về tội nhận hối lộ và trốn thuế, lĩnh án 17 năm tù
- Park Geun-hye (Nhiệm kỳ: 2013-2017), bị luận tội năm 2016 sau làn sau phản đối, bị kết án 22 năm tù năm 2018, được Tổng thống Moon ân xá
- Moon Jae-in (Nhiệm kỳ: 2017-hiện tại), 3 lần họp thượng đỉnh với Chủ tich Triều Tiên Kim Jong Un, được ca ngợi về thành tích chống dịch Covid, nhưng bị chê về chính sách kinh tế không ổn định.
Nguyên Hương
Theo Nikkei Asia
