Hôm thứ Sáu (23/9), các nhà lãnh đạo của Hoa Kỳ, Anh và Úc cho biết trong một tuyên bố đánh dấu kỷ niệm một năm của thỏa thuận an ninh AUKUS rằng họ đã đạt được 'tiến bộ đáng kể' trong việc giúp Úc sở hữu tàu ngầm năng lượng hạt nhân.
Chính quyền ông Biden đang lên kế hoạch đẩy nhanh việc mua tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Úc để chống lại sức mạnh quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc.
"Trong 12 tháng qua, chúng tôi đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc giúp Úc mua được các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân được trang bị vũ khí thông thường. Chúng tôi kiên định với cam kết giúp Úc sở hữu năng lực này vào một ngày sớm nhất có thể", theo tuyên bố trên trang web chính thức của Nhà Trắng hôm 23/9.
Kế hoạch này hy vọng sẽ xây dựng một hạm đội chạy bằng năng lượng hạt nhân ban đầu cho Úc vào giữa những năm 2030. Một kế hoạch dài hạn khác đang được tiến hành song song, cho phép Úc tự sản xuất các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân trong nước.
Tuy nhiên, sáng kiến này cũng phải đối mặt với không ít thách thức. Để đạt được các mục tiêu đề ra, Hoa Kỳ cần chi hàng tỷ USD trong lĩnh vực mở rộng sản xuất tàu ngầm. Bên cạnh đó, Úc cũng sẽ đóng góp vào việc mở rộng năng lực của Hoa Kỳ.
Dự kiến sẽ có quyết định cuối cùng về cách thức tiến hành sáng kiến vào tháng 3 năm sau. Mỹ, Anh và Úc đã nói rõ rằng họ sẽ làm việc cùng nhau để hoàn thành một nghiên cứu chung về cách tiếp tục với sáng kiến này cho đến lúc đó.
"Vào tháng 9/2021, các nhà lãnh đạo của Úc, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ đã công bố thành lập AUKUS, một quan hệ đối tác an ninh ba bên được tăng cường. Sự cần thiết của hợp tác này đến nay vẫn rõ ràng như cách đây một năm. Chúng ta cùng nhau ủng hộ một trật tự quốc tế tôn trọng nhân quyền, thượng tôn pháp luật và giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình và không bị ép buộc. AUKUS là yếu tố trọng tâm trong nỗ lực của chúng tôi nhằm đạt được những mục tiêu này", theo tuyên bố trên trang web chính thức của Nhà Trắng hôm 23/9.
-
- Hình ảnh chụp tàu ngầm hạt nhân lớp Virginia của Hải quân Hoa Kỳ. (Ảnh: Phạm vi công cộng Wikipedia)
Theo đó, lãnh đạo ba bên cam kết đảm bảo mức độ cao nhất về an toàn, an ninh và quản lý hạt nhân trong nỗ lực này. Úc không tìm kiếm và sẽ không mua vũ khí hạt nhân. Hoa Kỳ và Vương quốc Anh cam kết chia sẻ công nghệ động cơ hạt nhân với hải quân Úc và đáp ứng tiêu chuẩn không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Bên cạnh đó, tuyên bố nhấn mạnh rằng các nhà lãnh đạo hoan nghênh báo cáo của Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Grossi trong cuộc họp Hội đồng Thống đốc IAEA vào tháng 9 về vấn đề không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Nhà Trắng cũng nhấn mạnh rằng, thông qua AUKUS, hợp tác ba bên cũng đã đạt được những bước tiến đáng kể về các sáng kiến năng lực tiên tiến, bao gồm: vũ khí siêu thanh và phản siêu thanh (hypersonics and counter-hypersonics), khả năng tác chiến điện tử, không gian mạng, trí tuệ nhân tạo và quyền tự chủ, công nghệ lượng tử và các khả năng bổ sung dưới đáy biển.
Tuyên bố của Nhà Trắng cũng cam kết tiếp tục thúc đẩy chia sẻ thông tin và công nghệ nhiều hơn, tăng cường hội nhập với các cơ sở công nghiệp và chuỗi cung ứng, đồng thời đẩy mạnh đổi mới trong lĩnh vực quốc phòng ba bên. Cùng với các khả năng quốc phòng và an ninh quan trọng khác, hợp tác ba bên sẽ tìm kiếm cơ hội để thu hút các đồng minh và đối tác thân thiết.
Tuyên bố cũng nhấn mạnh rằng: "Úc, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ có một lịch sử đáng tự hào khi hợp tác cùng nhau, cùng với các đồng minh và đối tác khác, trong việc bảo vệ các giá trị chung của chúng ta và duy trì các quy tắc dựa trên trật tự quốc tế. Hôm nay đánh dấu một năm thành lập AUKUS, chúng tôi tái khẳng định cam kết của mình đối với nỗ lực quan trọng đó cũng như duy trì hòa bình và an ninh ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương".
AUKUS (viết tắt của Úc (Australia), Vương quốc Anh (United Kingdom), Hoa Kỳ (United States), là một thoả thuận quốc phòng ba bên giữa Úc, Vương quốc Anh, và Mỹ. Hoa Kỳ và Vương quốc Anh sẽ giúp Úc phát triển và triển khai tàu ngầm hạt nhân, làm tăng thêm sự hiện diện quân sự của phương Tây ở khu vực Thái Bình Dương.
Huyền Anh
Theo The Epoch Times
