Một ngọn núi lửa dưới nước đã phun trào vào thứ Bảy (15/1), phun tro bụi vào Tonga và gây ra sóng thần. Tiếng phun trào của núi lửa Hunga Tonga-Hunga Haʻapai đã được nghe thấy trên khắp khu vực Nam Thái Bình Dương, và cuối cùng là ở tận Mỹ.
Nhiều khu vực của Tonga, nơi có thủ đô cách núi lửa phun trào 65 km về phía Nam, bị bao phủ bởi tro bụi và đang bị mất điện gần như toàn bộ, đường dây điện thoại và các dịch vụ internet.
Tro che phủ một đường băng đã cản trở các nỗ lực cứu trợ ở Tonga, khi quy mô thiệt hại do một vụ phun trào núi lửa và sóng thần ngày càng rõ ràng.
New Zealand đang cố gắng gửi nước uống sạch và các nguồn cung cấp khác nhưng máy bay không thể hạ cánh xuống sân bay chính.
Các cơ quan cứu trợ cho biết một số hòn đảo nhỏ xa xôi hẻo lánh của Tonga đã bị thiệt hại đáng kể.
Hai người đã được thông báo là đã chết, nhưng do thông tin liên lạc bị hạn chế, người ta lo ngại rằng con số thực sự có thể cao hơn.
-
- Vệ tinh GOES West của NOAA đã chụp được cảnh tượng đáng kinh ngạc về một vụ phun trào của núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha'apai, nằm ở Vương quốc Tonga ở Nam Thái Bình Dương, vào ngày 15/1/2022. (Ảnh: NOAA)
Tonga được tạo thành từ hơn 170 hòn đảo nằm rải rác trên một khu vực của Nam Thái Bình Dương, có tổng diện tích gần bằng Nhật Bản. Chỉ có hơn 100.000 người sống ở Tonga, phần lớn trong số họ sống trên đảo chính Tongatapu.
Liên Hợp Quốc báo cáo thiệt hại lớn về tài sản trên các bãi biển phía Tây của Tongatapu. Tại thủ đô Nukuʻalofa, Ủy ban cấp cao New Zealand cho biết ngoài khu vực ven sông, khu vực này phần lớn không bị hư hại.
Nhưng có những lo ngại về quần đảo Ha'apai, nằm ở phía Bắc Tongatapu.
Các chuyến bay giám sát cho thấy toàn bộ ngôi làng bị phá hủy trên một hòn đảo và các tòa nhà bị san phẳng trên hòn đảo khác.
Phó trưởng phái bộ của Tonga tại Australia, Curtis Tu'ihalangingie, nói với Reuters rằng những bức ảnh này là "đáng báo động".
"Có thể sẽ có nhiều người chết hơn và chúng tôi chỉ cầu nguyện rằng không phải như vậy", ông nói.
Hôm thứ Ba, Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Nanaia Mahuta nói rằng "nước là một trong những ưu tiên cao nhất của Tonga trong giai đoạn này". Các cơ quan cứu trợ cho biết nhiều khả năng bụi núi lửa và sóng thần đã làm ô nhiễm nguồn cung cấp nước của Tonga.
Nhưng tro bụi, thứ đã biến cảnh quan xanh tươi bình thường của Tonga thành một màu nâu bùn, cần phải được dọn sạch trước khi máy bay của New Zealand có thể hạ cánh.
Một nhóm người Tongan đang quét tro bụi trên đường băng, 1News đưa tin. Có khả năng phải mất ít nhất cho đến thứ Tư (19/1) trước khi đường băng được thông thoáng.
Thông tin liên lạc với chuỗi đảo đã bị gián đoạn sau khi một tuyến cáp dưới nước duy nhất kết nối Tonga với phần còn lại của thế giới bị đứt trong vụ phun trào.
Những người Tonga sống ở nước ngoài đã hồi hộp chờ đợi tin tức từ người thân và những người thân yêu ở quê nhà, vì các báo cáo cho biết có thể mất tới hai tuần để khôi phục lại đường dây điện thoại và internet.
Hội Chữ thập đỏ cho biết ngay cả điện thoại vệ tinh, được sử dụng bởi nhiều cơ quan viện trợ, hoạt động kém do ảnh hưởng của đám mây tro bụi.
Chủ tịch Quốc hội Tonga, Lord Fatafehi Fakafanua, nói với 1News từ New Zealand rằng các kế hoạch đang được triển khai để triển khai thiết bị và kỹ thuật viên Digicel trên một máy bay của Không quân Úc để sửa chữa những hư hỏng của vệ tinh.
Telstra Australia cũng đã đề nghị hỗ trợ, ông nói.
Ông Fakafanua cho biết, ưu tiên sẽ là khôi phục đường dây tới các dịch vụ khẩn cấp và chính phủ, cũng như cho phép người dân gửi và nhận tin nhắn và cuộc gọi đến các thành viên gia đình ở nước ngoài đang rất đau khổ và lo lắng cho sự an toàn của họ.
Sự phun trào đã được cảm thấy xa như ở Mỹ. Tại Peru, hai người chết đuối trong những đợt sóng cao bất thường trong khi các bãi biển gần thủ đô Lima bị đóng cửa sau sự cố tràn dầu.
Nguyên Hương
