Hôm thứ Ba (4/1), ông Fu Cong, Cục trưởng Cục kiểm soát vũ khí của Bộ Ngoại giao, cho biết Trung Quốc đang nỗ lực để đảm bảo khả năng răn đe hạt nhân của họ đáp ứng mức tối thiểu cần thiết cho phòng thủ quốc gia. Tuy nhiên, ông Fu phủ nhận các cáo buộc Bắc Kinh đang tăng tốc làm giàu kho vũ khí hạt nhân của mình.
AP đưa tin, tại một cuộc họp ở Bắc Kinh, ông Fu nói: “Trước những khẳng định của các quan chức Mỹ rằng Trung Quốc đang mở rộng đáng kể khả năng hạt nhân của mình, trước tiên, hãy để tôi nói, điều này là sai sự thật".
Cuộc họp ngắn được tổ chức một ngày sau khi Trung Quốc, Mỹ, Nga, Anh và Pháp đưa ra tuyên bố chung về ngăn chặn chiến tranh hạt nhân hoặc chạy đua vũ trang. Tuyên bố được cho là được đưa ra trước khi bắt đầu một hội nghị toàn cầu tại Liên Hợp Quốc về giải trừ quân bị, nhưng cuộc họp đã bị hoãn vì sự gia tăng dịch bệnh COVID-19.
Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết, trong một báo cáo vào tháng 11/2021, rằng Trung Quốc đang mở rộng lực lượng hạt nhân nhanh hơn dự đoán trước đây và có thể có hơn 1.000 đầu đạn vào năm 2030. Mỹ hiện có 3.750 vũ khí hạt nhân.
Mỹ cũng đã nêu bật quan ngại về các báo cáo của các nhà phân tích dựa trên hình ảnh vệ tinh rằng Trung Quốc đang xây dựng các hầm chứa tên lửa ở sa mạc phía Tây Bắc nước này và vụ thử tên lửa siêu thanh vào mùa hè năm ngoái.
Ông Fu không xác nhận các hầm chứa tên lửa, mà nói rằng, quy mô lực lượng hạt nhân của Trung Quốc không nên được ước tính dựa trên các bức ảnh vệ tinh.
Ông cho biết, Trung Quốc cần phải thực hiện các bước để đảm có đủ lượng hạt nhân cần thiết trong điều kiện môi trường an ninh đang thay đổi ở châu Á. Ông trích dẫn cuộc nói chuyện của Hoa Kỳ về việc triển khai tên lửa phi hạt nhân tầm trung trong khu vực. Ấn Độ cũng có vũ khí hạt nhân, nước láng giềng Pakistan cũng vậy.
Trung Quốc từ chối tham gia đàm phán cắt giảm vũ khí hạt nhân với Mỹ và Nga, như phía Mỹ đang thúc đẩy. Cho đến nay hai quốc gia này vẫn đang sở hữu hai kho vũ khí lớn nhất thế giới.
Ông Fu nói: “Chúng tôi sẽ rất vui mừng tham gia nếu Mỹ và Nga giảm hạt nhân của họ xuống mức của chúng tôi”. Ông nói thêm rằng, “hai siêu cường cần ... giảm mạnh khả năng hạt nhân của họ xuống mức tương đương với mức của Trung Quốc, và cụ thể ngang bằng với Pháp và Anh, để các quốc gia hạt nhân khác có thể tham gia vào tiến trình này”.
Chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đang tiến hành xem xét lại khả năng hạt nhân của quốc gia. Với các báo cáo về lực lượng hạt nhân ngày càng tăng của Trung Quốc và căng thẳng với Trung Quốc về Đài Loan và với Nga về Ukraine, Hoa Kỳ khó có thể có được thay đổi lớn.
Theo ông Fu, Mỹ cần dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Iran và để Iran quay trở lại các cam kết hạt nhân. Iran đang đàm phán với Mỹ, Trung Quốc, Nga, Anh, Pháp và Đức về việc khôi phục một thỏa thuận năm 2015 cho phép Iran được giảm nhẹ trừng phạt để đổi lấy việc hạn chế chương trình hạt nhân của nước này. Cựu Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận vào năm 2018.
Theo một nhận định chuyên gia đăng trên The Epoch Times, cộng đồng quốc phòng Mỹ đang rất lo ngại về các vụ thử tên lửa siêu thanh gần đây của Quân đội Trung Quốc. Những vũ khí công nghệ tân tiến này sở hữu nhiều khả năng đặc biệt; khiến việc chống trả chúng trở nên vô cùng khó khăn. Giá thành cũng không hề rẻ, mỗi tên lửa trị giá hơn 105 triệu USD. Kho vũ khí công nghệ cao của Bắc Kinh - gồm vệ tinh, súng bắn từ trường, vũ khí hạt nhân và siêu thanh - rất đắt đỏ. Đây là lý do vì sao 41% của ngân sách quốc phòng trị giá 252 tỷ USD của Trung Quốc được chi cho hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D).
Trên thực tế, một phần phí tổn R&D của Quân đội Trung Quốc đã được tiết kiệm bằng cách ăn cắp công nghệ Mỹ. Trong khi đó, một số công nghệ khác lại được mua từ các nhà phát triển công nghệ Mỹ và bằng tiền của các nhà đầu tư Mỹ. Ví dụ, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Khí động học Trung Quốc (CARDC), một cơ sở thử nghiệm siêu thanh, có một siêu máy điện toán sử dụng công nghệ vi mạch bán dẫn của Mỹ.
Nguyên Hương
