Australia sẽ cung cấp cho Philippines thiết bị bay không người lái, đào tạo và chuyển giao một số công nghệ khác để tăng cường khả năng tự vệ, cảnh báo về lĩnh vực hàng hải của Cảnh sát biển.
Thông báo này được đưa ra sau chuyến thăm Philippines của Ngoại trưởng Úc Penny Wong vào ngày 18/5 và được đưa ra khi quốc gia Đông Nam Á này đang tham gia vào một cuộc tranh chấp ngày một thù địch với Bắc Kinh trên Biển Đông.
Ông Wong nói với các nhà báo rằng chính phủ Australia “cam kết sâu sắc” trong việc nâng mối quan hệ giữa hai nước lên tầm quan hệ đối tác chiến lược vì cả hai có cùng chí hướng tìm kiếm một khu vực hòa bình, cởi mở và ổn định.
“Chúng tôi nghĩ rằng việc hoàn thiện những gì đã có trong thực tế là quan hệ đối tác chiến lược và quan hệ đối tác chiến lược chính thức ghi nhận tầm quan trọng của mối quan hệ của chúng ta cũng như chiều sâu và bề rộng của sự hợp tác của chúng ta”, ngoại trưởng cho biết.
“Philippines là một đối tác an ninh lâu đời, quan trọng đối với Australia và khi khu vực của chúng ta điều hướng các hoàn cảnh chiến lược đang thay đổi, chúng ta đang hợp tác chặt chẽ với nhau để định hình loại khu vực mà chúng ta muốn—một khu vực hòa bình, cởi mở, ổn định và thịnh vượng.
“Để đạt được mục tiêu chung là hòa bình và thịnh vượng cho người dân, chúng tôi cần hợp tác với những đối tác có cùng chí hướng. Vâng, chúng ta là những đối tác có cùng chí hướng và chúng tôi coi các bạn cũng như vậy. Chúng tôi nhận ra rằng không một quốc gia đơn lẻ nào có thể làm điều này một mình và quan hệ đối tác mạnh mẽ hơn và tốt hơn sẽ mang lại kết quả tốt hơn cho tất cả mọi người”.
Ông Wong cũng bày tỏ rằng Australia sẽ sẵn sàng tăng cường hợp tác hàng hải với Philippines ở Biển Đông và cả hai nước đang nghiên cứu về cách thức triển khai công tác hậu cần.
Cả hai nước đều muốn có một khu vực “có thể dự đoán được, hoạt động theo các quy tắc, tiêu chuẩn và luật quốc tế đã được thống nhất, trong đó chủ quyền [quốc gia] được tôn trọng”, ông Wong nói.
Australia cũng sẽ chia sẻ thông tin và hỗ trợ kỹ thuật cho các nhà lập pháp hàng hải và quan chức chính phủ nhằm nâng cao năng lực đối phó với tình trạng đánh bắt trái phép trong vùng biển.
Tăng cường ngoại giao vì Trung Quốc hung hăng hơn
Quyết định của chính phủ Australia nhằm tăng cường cung cấp thiết bị giám sát và tăng cường quan hệ với Philippines sau khi căng thẳng gia tăng ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, trong đó Bắc Kinh đã nhiều lần vi phạm các quyền kinh tế của Philippines bằng cách đánh bắt trái phép trong vùng biển của quốc gia này và làm mù tạm thời một thủy thủ đoàn của Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines bằng tia laser được sử dụng trong quân sự.
Tháng trước, Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines (PCG) cho biết họ đã phát hiện sự hiện diện của hơn 100 tàu quân sự, dân sự Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines từ ngày 14 tháng 4 đến ngày 24 tháng 4 với một trong số các tàu Trung Quốc thực hiện “các diễn tập nguy hiểm” cách 50 thước so với tàu tuần tra Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines, tạo ra “mối đe dọa đáng kể” đối với sự an toàn của thủy thủ đoàn.
Philippines buộc phải đặt hàng loạt phao định hướng trong vùng đặc quyền kinh tế để đánh dấu chủ quyền của nước này đối với vùng đặc quyền kinh tế của mình ở Biển Đông— mà Manila gọi là Biển Tây Philippines.
Phó Đô đốc Joseph Coyme, trưởng Ban Chỉ huy Dịch vụ An toàn Hàng hải của Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines đã nói với các nhà báo rằng dựa trên hoạt động giám sát trên không được tiến hành vào ngày 13 tháng 5, các phao đánh dấu chủ quyền vẫn còn nguyên nhưng cảnh báo nếu tàu Trung Quốc chạm vào các điểm đánh dấu, sẽ có hậu quả nghiêm trọng.
“Nếu chúng tôi có bằng chứng cho thấy họ cố tình lấy đi những chiếc phao đã đặt của chúng tôi, thứ mà chúng tôi tin là hợp pháp, thì sẽ có những hậu quả nghiêm trọng”, ông Coyme cho biết, theo phương tiện truyền thông địa phương Benar News.
Hoa Kỳ cũng tăng cường quan hệ
Hoa Kỳ cũng đã tăng cường quan hệ với Philippines qua việc Tổng thống Joe Biden gặp Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. tại Nhà Trắng vào ngày 1 tháng 5, nơi hai người đồng ý tăng cường phối hợp quân sự.
“Những gì chúng ta thấy gần đây là một loạt các hành động khiêu khích liên tục của Trung Quốc trong việc thử nghiệm và thăm dò trong vùng biển của Philippines, ở những khu vực mà Philippines quan ngại sâu sắc”, một quan chức cấp cao của chính quyền ông Biden cho biết trong cuộc họp báo hôm 01/05.
Quan chức này nói thêm rằng ông Marcos đã miễn cưỡng đặt đất nước của mình giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Tuy nhiên, giờ đây ông buộc phải đa dạng hóa các cam kết an ninh của Philippines trước sự hiếu chiến ngày một gia tăng từ chế độ Bắc Kinh.
“Trung Quốc đã thực hiện một số bước thực sự gây lo ngại cho giới lãnh đạo Philippines”, quan chức này cho biết.
“Mới đầu tuần, đại sứ Trung Quốc tại Manila đã có bài phát biểu về tình hình thay đổi ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và dường như nói về sự an toàn và an ninh của gần 200.000 người Philippines sống ở Đài Loan. Tôi nghĩ nhiều người ở Philippines coi đó là một mối đe dọa ngấm ngầm”.
Trong vụ việc đó, Đại sứ Trung Quốc tại Philippines, Huang Xilian, nói rằng Trung Quốc sẽ không từ bỏ việc sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan, bao gồm cả 150.000 người Philippines đang sinh sống ở đó.
Philippines phải ngừng hợp tác quốc phòng với Hoa Kỳ “nếu các anh quan tâm đến 150.000 người ở hải ngoại [người Philippines ở Đài Loan]”, ông này nói.
Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao cho biết vào ngày 29 tháng 4 rằng bất kỳ vụ nổ súng nào vào các tàu Lực lượng bảo vệ bờ biển sẽ kích hoạt một hiệp ước phòng thủ.
“Mỹ sát cánh với các đồng minh Philippines của chúng ta trong việc duy trì trật tự hàng hải quốc tế dựa trên luật lệ và tái khẳng định rằng một cuộc tấn công vũ trang ở Thái Bình Dương, bao gồm cả Biển Đông, nhằm vào các lực lượng vũ trang, tàu công vụ hoặc máy bay của Philippines, kể cả những chiếc của Cảnh sát biển, sẽ viện dẫn các cam kết phòng thủ chung của Hoa Kỳ theo Điều IV của Hiệp ước phòng thủ chung của Hoa Kỳ tại Philippines năm 1951”, tuyên bố viết.
Thủy Tiên biên dịch
