Các cuộc giao tranh vẫn đang tiếp diễn ở phía đông và phía nam của Ukraine khi phía Nga đạt được những bước tiến rất chậm, thậm chí tình thế bị đảo ngược ở các khu vực như Kherson, một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹcho biết hôm 29/7.
Nga đang thất bại trên cả hai mặt trận: chiến trường và trên sân nhà, quan chức này cho hay.
Vị quan chức này cho biết, Ukraine đã phát huy hiệu quả trong việc tìm kiếm và tiêu diệt các nút chỉ huy và điểm kiểm soát của Nga, cũng như phá hủy hàng loạt vật tư của Moscow.
"Ngay cả khi Nga đang lớn tiếng đe dọa người dân Ukraine, họ vẫn dũng cảm tiến lên phía trước. Họ đang sử dụng rất hiệu quả 8,2 tỷ USD trang thiết bị mà chúng tôi đã cung cấp cho đến nay".
Mối đe dọa đối với thường dân Ukraine cũng bao gồm các cuộc không kích ở các thành phố Odesa và gần Kyiv của Ukraine trong tuần qua, quan chức này lưu ý.
Các "trại thanh lọc" đáng báo động của Nga
Ngoài ra, Hội đồng Tình báo Quốc gia Mỹ (National Intelligence Council - NIC) đã công bố một "báo cáo lạnh gáy", mô tả ít nhất 18 cái gọi là "trại thanh lọc" (filtration camps) của Nga nơi người Ukraine phải chịu những tra tấn vô nhân đạo, bao gồm cả lạm dụng và trong một số trường hợp là hành quyết, quan chức này cho biết.
Trong một báo cáo được công bố hôm 14/07, Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) bày tỏ "quan ngại nghiêm trọng" về các trại "thanh lọc" của Nga, được xây dựng để xác định những thường dân Ukraina nào bị nghi có liên hệ với chính quyền Kyiv.
Theo bản báo cáo dày 115 trang, những thường dân Ukraine được di tản từ những thành phố bị quân Nga bao vây, như Mariupol, cũng như từ những vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng, đều bị chuyển đến các trại thanh lọc này. Tại đây, người di tản Ukraine bị lấy dấu vân tay. Giấy tờ căn cước của họ được sao chép lại và các dữ liệu cá nhân của được ghi lại, theo tờ AFP.
Theo các chuyên gia tác giả bản báo cáo của OSCE, trong đó có hai chuyên gia đã đến Ukraine để điều tra trong tháng Sáu, ngay sau khi bị phát hiện, những người này bị tách riêng ra và thường là mất dấu hoàn toàn. Một số người được chuyển đến các nước Cộng Hòa tự phong Luhansk và Donetsk, bị giam giữ, thậm chí bị giết ở những nơi đó.
Cũng theo báo cáo của OSCE, những người qua được trại "thanh lọc", thường được đưa đến Nga, dù họ có đồng ý hay không. Khi đến nơi, họ được hứa cấp nhà ở miễn phí và sẽ có việc làm. Trên nguyên tắc, họ được tự do đi lại, nhưng thường không có thông tin, không tiền bạc, không điện thoại, để có thể tự mình rời khỏi nước Nga.
Đây là báo cáo thứ hai của OSCE kể từ đầu cuộc chiến Ukraina trong khuôn khổ một cơ chế gọi là “cơ chế Moscow” nhưng Nga vẫn từ chối hợp tác. Báo cáo xác nhận phát hiện “các vụ vi phạm nhân quyền” có thể cấu thành tội ác chiến tranh và tội ác chống nhân loại.
Từ nhiều tuần qua, chính quyền Kyiv vẫn tố cáo đã có hơn một triệu người Ukraina bị đày sang Nga, nhưng Moscow khẳng định mục đích của họ chỉ là “sơ tán” thường dân Ukraina khỏi các “vùng nguy hiểm”.
Các đòn trừng phạt Nga bắt đầu có hiệu lực
Liên quan đến hỗ trợ quân sự cho Kyiv, cơ quan này đang tham vấn chặt chẽ với Bộ Quốc phòng Ukraine để đảm bảo cung cấp vũ khí và đạn dược mà phía Ukraine cần trong thời gian tới. Bộ Quốc phòng đang kết hợp một gói hỗ trợ bảo mật khác để giải quyết những nhu cầu đó, quan chức này cho biết.
Về những thất bại trong nước của Nga, các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mà Hoa Kỳ, các đối tác và đồng minh trên thế giới áp đặt lên Moscow hiện đang bắt đầu có hiệu lực ở các phương diện sau:
- Các công ty quốc doanh lớn của Nga đã mất 70-90% giá trị vốn hóa thị trường.
- Khoảng 1.000 công ty đa quốc gia đã tạm ngừng hoạt động tại Nga.
- Lạm phát ở Nga đang tăng lên tới 20%.
- Thị trường chứng khoán Nga đã mất một phần ba giá trị.
Quan chức này kết luận: “Đây mới chỉ là bước khởi đầu về tác động của các lệnh trừng phạt đối với Nga".
Huyền Anh
