Một trong những nhà lãnh đạo cầm quyền lâu nhất thế giới, Thủ tướng Campuchia Hun Sen tuyên bố từ chức sau 38 năm nắm quyền. Con trai cả của ông là Hun Manet sẽ thay thế ông đảm nhiệm chức vụ.
Trong bài phát biểu trên truyền hình quốc gia, Thủ tướng Hun Sen nói: "Tôi sẽ không tiếp tục đảm nhận vị trí Thủ tướng và mong người dân thông cảm với quyết định này".
Ông Hun Sen thông báo rằng Quốc vương Norodom Sihamoni sẽ công bố quyết định bổ nhiệm ông Hun Manet, con trai cả của ông Hun Sen, làm người lãnh đạo chính phủ mới trong khoảng ba tuần tới.
Ông Hun Sen cho biết mình sẽ không can thiệp vào công việc điều hành chính phủ của con trai và quá trình bổ nhiệm ông Hun Manet giữ chức vụ là hoàn toàn minh bạch.
Thủ tướng Hun Sen cho hay quyết định từ chức của ông là "sự hy sinh lớn lao" để đảm bảo nền tảng ổn định lâu dài cho đất nước phát triển.
Tuy vậy, ông Hun Sen chưa có ý định nghỉ hưu. Sau khi rời ghế Thủ tướng, ông dự kiến được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng Tôn vương Vương thất Campuchia, cơ quan gồm 9 thành viên chịu trách nhiệm lựa chọn quốc vương. Ông cũng sẽ là Chủ tịch Thượng viện, thay thế ông Say Chhum.
Thủ tướng Hun Sen, 70 tuổi, là một trong những lãnh đạo tại vị lâu nhất thế giới với 38 năm cầm quyền. Ông nhậm chức ngày 14/1/1985, trở thành thủ tướng trẻ nhất thế giới khi đó ở tuổi 32.
Còn ông Hun Manet, 45 tuổi, từng tốt nghiệp học viện quân sự West Point của Mỹ. Sau đó ông lấy bằng thạc sĩ kinh tế tại Đại học New York và bằng tiến sĩ kinh tế tại Đại học Bristol (Anh).
Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) cầm quyền của Thủ tướng Hun Sen hôm 23/7 tuyên bố giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử quốc hội, giành được 120 trên tổng số 125 ghế nghị sĩ. Cả ông Hun Sen và ông Hun Manet đều là ứng viên Thủ tướng của CPP.
Chiến thắng của CPP mở đường cho sự kế vị của ông Hun Manet. Nhiều nhà phê bình đã ví von sự chuyển giao quyền lực ở Campuchia giống như những gì đã từng xảy ra ở Triều Tiên - nơi có chế độ "cha truyền con nối".
Khi Hun Manet đi du học, ông vẫn được thăng cấp trong Lực lượng vũ trang Hoàng gia Campuchia (RCAF) - trở thành phó đội cận vệ của cha mình, chỉ huy chống khủng bố, chỉ huy quân đội và phó tổng tư lệnh. Ông cũng trở thành người phụ trách mảng thanh niên của đảng cầm quyền, tham gia ủy ban thường vụ của CPP, đồng thời nâng cao vị thế quốc tế của mình.
Viện nghiên cứu Lowy của Úc cho biết trong năm 2019 và 2020, ông Hun Manet đã gặp ba lãnh đạo nước ngoài. Năm 2022, sau khi được công bố là người thừa kế vị trí thủ tướng, ông đã gặp 10 lãnh đạo quốc tế.
Dưới thời ông Hun Sen, Campuchia đã xích lại gần Bắc Kinh, hưởng lợi từ các dự án cơ sở hạ tầng và đầu tư khổng lồ của Trung Quốc, bao gồm cả việc tái phát triển một căn cứ hải quân khiến Washington lo ngại.
Dù vậy, những đồng nhân dân tệ của Trung Quốc cũng mang đến rất nhiều vấn đề cho Campuchia. Một trong những hệ lụy nghiêm trọng nhất là sự bùng nổ của các sòng bạc do người Trung Quốc điều hành hay các hoạt động lừa đảo trực tuyến.
Viên Minh (Tổng hợp)
