Một tàu chiến của Hải quân Mỹ và một tàu khu trục nhỏ của Canada đã tiến hành quá cảnh eo biển Đài Loan vào hôm thứ Ba (20/9), quân đội Mỹ cho biết. Động thái này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng quân sự giữa Bắc Kinh và Đài Bắc đang không ngừng leo thang.
Trong những năm gần đây, các tàu chiến của Mỹ và đôi khi là các tàu chiến của các quốc gia đồng minh như Anh và Canada, thường xuyên đi qua eo biển Đài Loan, khiến Trung Quốc phẫn nộ. Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền với Đài Loan, bất chấp sự phản đối của chính phủ được bầu cử dân chủ trên hòn đảo.
Trong một tuyên bố, Hải quân Mỹ cho biết tàu khu trục tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke Higgins và khinh hạm lớp Halifax Vancouver của Hải quân Hoàng gia Canada đã tiến hành quá cảnh thông qua một hành lang ở eo biển, nằm ngoài lãnh hải của bất kỳ quốc gia ven biển nào.
"Hợp tác như thế này thể hiện trọng tâm trong cách tiếp cận của chúng tôi đối với một khu vực an ninh và thịnh vượng", tuyên bố của Hải quân cho biết thêm.
Bộ trưởng Quốc phòng Canada Anita Anand nói rằng đất nước của bà, với tư cách là một quốc gia Thái Bình Dương, cam kết sâu sắc trong việc duy trì sự ổn định và thịnh vượng toàn cầu ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Bà nói trong một tuyên bố: “Việc đi lại qua eo biển Đài Loan thường lệ ngày nay thể hiện cam kết của chúng tôi đối với một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do, cởi mở và hòa nhập".
Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết các tàu đi theo hướng bắc qua đường thủy và lực lượng của họ đã quan sát sứ mệnh nhưng "tình hình vẫn diễn ra bình thường".
Đây là chuyến đi qua eo biển thứ hai trong một tháng của một tàu Hải quân Mỹ.
Tàu chiến Mỹ lần đầu qua eo biển Đài Loan sau chuyến thăm của bà Pelosi
Hôm 28/8, Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ cho biết, hai tàu chiến của Hải quân Mỹ đã đi qua vùng biển quốc tế ở eo biển Đài Loan. Đây là hoạt động đầu tiên kể từ chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi khiến Trung Quốc tức giận khi coi hòn đảo này là lãnh thổ của mình.
Hải quân Mỹ xác nhận một báo cáo của Reuters, cho biết các tàu tuần dương Chancellorsville và Antietam đang thực hiện chiến dịch liên tục. Các hoạt động như vậy thường mất từ 8 đến 12 giờ để hoàn thành và được quân đội Trung Quốc giám sát chặt chẽ.
Chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi vào đầu tháng 8 đã khiến Trung Quốc tức giận, vốn coi đây là nỗ lực của Mỹ nhằm can thiệp vào công việc nội bộ của họ. Trung Quốc sau đó đã tiến hành các cuộc tập trận quân sự gần hòn đảo và kể từ đó vẫn tiếp tục.
Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ cho biết 2 tàu tuần dương mang tên lửa dẫn đường USS Antietam và USS Chancellorsville đã đi qua "các vùng biển nơi các quyền tự do hàng hải và hàng không trên biển được áp dụng phù hợp với luật pháp quốc tế". Theo lực lượng này, việc quá cảnh "đang diễn ra" và cho đến nay "không có sự can thiệp nào từ các lực lượng quân sự nước ngoài".
"Các tàu này đi qua hành lang ở eo biển, nằm ngoài lãnh hải của bất kỳ quốc gia ven biển nào. Việc các tàu này quá cảnh qua eo biển Đài Loan thể hiện cam kết của Mỹ đối với một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Quân đội hoạt động trên không, trên biển và ở bất cứ đâu mà luật pháp quốc tế cho phép", theo Hạm đội 7.
Tuy nhiên, Hải quân Mỹ cho biết phần lớn eo biển nằm trong vùng biển quốc tế, viện dẫn luật quốc tế xác định lãnh hải là phạm vi kéo dài 12 hải lý (22,2 km) từ đường bờ biển của một quốc gia. Theo đó, họ thường xuyên gửi tàu chiến qua eo biển và gọi đó là hoạt động tự do hàng hải, theo Reuters.
Eo biển Đài Loan là một vùng biển dài 180km, ngăn cách đảo Đài Loan với Trung Quốc. Đây cũng là nguồn cơn căng thẳng quân sự thường xuyên kể từ khi chính phủ Trung Hoa Dân Quốc bại trận chạy sang Đài Loan vào năm 1949 sau khi thua trong cuộc nội chiến với phe cộng sản, những người sau này đã thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Huyền Anh
