Trận động đất mạnh 7,2 độ Richter ở Hoa Liên, Đài Loan, đã thu hút sự chú ý của toàn thế giới. Phó đại sứ Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc đã thay mặt Đài Loan bày tỏ “lời cảm ơn” tới sự thăm hỏi của các nước nhưng phía Đài Bắc đã lên án nghiêm khắc sự “trắng trợn” này của Bắc Kinh.
Hôm thứ Tư (ngày 3/4), một trận động đất mạnh 7,2 độ Richter xảy ra ở miền đông Đài Loan, khiến 10 người thiệt mạng. Các nhà lãnh đạo và chính trị gia của hơn 48 quốc gia đã bày tỏ lời chia buồn và sẵn sàng hỗ trợ Đài Loan.
'Chiến tranh nhận thức' của Bắc Kinh
Chiều hôm đó, trong cuộc thảo luận của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (UNSC) về vấn đề trẻ em và xung đột vũ trang, ông Cảnh Sảng (Geng Shuang), Phó đại diện thường trực của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, đã thay đổi chủ đề khi phát biểu. Ông này nói rằng, đại diện các nước khác đã nhắc đến “trận động đất mạnh xảy ra ở Đài Loan, Trung Quốc", "Cảm ơn cộng đồng quốc tế vì đã bày tỏ sự cảm thông và quan tâm”.
Theo bản ghi bài phát biểu trên trang web của phái đoàn Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, ông Cảnh Sảng nói rằng đã bày tỏ lời chia buồn với Đài Loan và cung cấp viện trợ.
Hôm thứ Năm (ngày 4/4), Bộ Ngoại giao Đài Loan đã bày tỏ sự bất bình trước phát ngôn trên của đại diện bên phía Trung Quốc. Bộ Ngoại giao Đài Loan “nghiêm khắc lên án hành động trắng trợn của Đảng Cộng sản Trung Quốc khi lợi dụng thảm họa động đất ở Đài Loan để tiến hành chiến tranh nhận thức trên phạm vi quốc tế".
Bộ Ngoại giao Đài Loan nhắc lại rằng, Đài Loan có chủ quyền, độc lập, Đài Loan và Trung Quốc không chịu sự quản lý của nhau. Chỉ có chính phủ được bầu cử dân chủ của Đài Loan mới có thể đại diện cho 23,5 triệu người dân Đài Loan trên trường quốc tế.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Đài Loan cũng nhấn mạnh rằng, kể từ sau trận động đất hôm 3/4 tới nay, có nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã bày tỏ sự quan tâm với chính phủ và người dân Đài Loan cũng như sẵn sàng hỗ trợ, trong đó có Hoa Kỳ - đồng minh quốc tế quan trọng nhất của Đài Loan. Bộ Ngoại giao Trung Hoa Dân Quốc bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới cộng đồng quốc tế vì sự thăm hỏi kịp thời và ấm áp.
Bà Chu Phượng Liên (Zhu Fenglian), người phát ngôn của Văn phòng Các vấn đề Đài Loan (Taiwan Affairs Office) - một cơ quan thuộc Quốc vụ viện (Chính phủ) Trung Quốc, cho biết vào hôm 3/4 rằng, các bên liên quan ở đại lục “sẵn sàng cung cấp viện trợ thiên tai”.
Tuy nhiên, trong một tuyên bố, Hội đồng Các vấn đề Đại lục (Mainland Affairs Council) - một cơ quan thuộc Hành chính Viện (Chính phủ) Đài Loan đã cảm ơn Trung Quốc vì sự quan tâm này nhưng nói rằng: “Phía Trung Quốc không cần thiết vì trận động đất này mà phải cung cấp viện trợ thiên tai”.
Vì sao Đài Loan từ chối viện trợ động đất từ Trung Quốc?
Về cái gọi là “viện trợ” mà chính quyền Bắc Kinh nói đến, ông Lev Nachman - trợ lý giáo sư chính trị học tại Đại học Chính trị Quốc lập (National Chengchi University) Đài Loan - nói với tạp chí TIME rằng: “Đây không phải là thiện chí thực sự, vì Đài Loan liên tục bị đe dọa trong các cuộc xung đột [với Trung Quốc]”.
Có chuyên gia cho rằng, việc Đài Loan nhanh chóng từ chối đề nghị của Trung Quốc có thể là do đã nhận được bài học từ năm 1999, khi Bắc Kinh muốn can thiệp vào các nỗ lực cứu trợ thảm họa động đất năm 1999 của quốc đảo này. Khi đó, chính phủ Đài Loan nói rằng Bắc Kinh muốn giám sát công tác hỗ trợ và đó là hành vi “cực kỳ không phù hợp”. Cũng trong năm đó, Bắc Kinh còn cản trở Liên Hợp Quốc cung cấp viện trợ động đất cho Đài Loan và liên tục gây ảnh hưởng trên trường quốc tế, khiến Đài Loan không được các chính phủ và tổ chức khác công nhận.
Tiến sĩ Ja Ian Chong, Phó giáo sư chính trị học tại Đại học Quốc gia Singapore, cũng giải thích thêm với tạp chí TIME về lý do khiến chính phủ Đài Loan từ chối cho phép Trung Quốc tham gia vào các nỗ lực phục hồi hiện nay: "Sự viện trợ từ Trung Quốc luôn đi kèm điều kiện".
Ông Ja Ian Chong cũng chỉ ra rằng, vì Bắc Kinh nhất quyết muốn "thống nhất" Đài Loan và sẽ sử dụng vũ lực nếu cần thiết, vậy nên người dân Đài Loan ngày càng mất lòng tin vào chính quyền Trung Quốc. Ông Chong nói, quân đội Trung Quốc vẫn đang tiếp tục sử dụng máy bay quân sự và tàu chiến để quấy rối eo biển Đài Loan.
Theo ông Chong: "Vì kiểu đe dọa quân sự này, mọi người có rất nhiều nghi ngờ về ý định [viện trợ của Bắc Kinh]"; "Bởi vì họ (chính quyền Trung Quốc) không sẵn sàng từ bỏ việc đe dọa sử dụng vũ lực để mở rộng quyền kiểm soát đối với Đài Loan”.
Theo The Epoch Times tiếng Trung
Đông Phương biên dịch
