Lầu Năm Góc tuyên bố, các quan chức quân sự của Trung Quốc và Mỹ đã có cuộc điện đàm lần đầu tiên sau gần hai năm.
Theo một tuyên bố của Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, hôm 21/12, Tướng Không quân Hoa Kỳ Charles Q. Brown đã tổ chức một cuộc điện đàm với Tướng Lưu Chấn Lập (Liu Zhenli) của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.
Hãng tin Reuters cho hay, đây là cuộc đối thoại đầu tiên giữa sĩ quan quân sự hàng đầu của Mỹ và người đồng cấp Trung Quốc trong vòng một năm qua. Mỹ hy vọng hoạt động này có thể khôi phục lại mối quan hệ giữa quân đội hai nước.
Cuộc hội đàm trực tuyến này diễn ra sau một thỏa thuận giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi tháng trước nhằm khôi phục quan hệ quân sự giữa hai nước. ĐCSTQ đã cắt đứt mọi liên lạc quân sự với Washington sau chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ (lúc bấy giờ là bà Nancy Pelosi) tới Đài Loan vào tháng 8/2022.
Văn phòng của Tướng Brown cho hay, cuộc hội đàm đã đề cập tới “hàng loạt các vấn đề an ninh toàn cầu và khu vực”.
Tướng Brown giữ chức Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ từ hồi tháng 10/2023.
Hoa Kỳ và Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã không tổ chức các cuộc đàm phán trực tiếp giữa quân đội hai nước trong gần hai năm.
Tuyên bố của Tham mưu trưởng liên quân Mỹ nhấn mạnh rằng Tướng Brown và Tướng Lưu “đã thảo luận về tầm quan trọng của việc hợp tác cùng nhau để quản lý tranh chấp một cách có trách nhiệm, tránh các tính toán sai lầm và duy trì các kênh trao đổi cởi mở và thẳng thắn”.
“Tướng Brown nhắc lại tầm quan trọng của việc Quân Giải phóng Nhân dân tham gia vào đối thoại thực chất để giảm khả năng hiểu lầm”.
-
- Đô đốc John C. Aquilino thảo luận về cạnh tranh chiến lược Mỹ - Trung tại Trung tâm Truyền thông Paley ở Thành phố New York, hôm 23/5/2023. (Ảnh: Samira Bouaou/The Epoch Times)
Nỗ lực ‘phá băng’ quan hệ Mỹ - Trung
Tuy nhiên, hồi đầu năm nay, Đô đốc John Aquilino cho biết các yêu cầu liên lạc với những người đồng cấp Trung Quốc của ông đã vẫn chưa được phản hồi kể từ khi ông đảm nhận vai trò chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Hoa Kỳ vào tháng 4/2021. Điều này cho thấy rằng ĐCSTQ đã cấm các cuộc đàm phán ở cấp khu vực từ lâu trước chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi.
The Epoch Times trước đó đưa tin rằng, phát biểu tại cuộc tọa đàm với chủ đề “Gìn giữ Di sản Tự do và Hòa bình tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương” do Ủy ban Quốc gia về Mối quan hệ Mỹ - Trung Quốc tổ chức hôm 23/5, Đô đốc Aquilino nói rằng: "Mỹ không chọn leo thang và chúng tôi cũng không khiêu khích. Điều đó nói lên rằng, Mỹ có thể chiến đấu và giành chiến thắng ở bất cứ nơi nào chúng tôi đặt chân đến".
Trong khi nhấn mạnh rằng chiến tranh với Trung Quốc là điều "không thể tránh khỏi", Đô đốc Aquilino cũng thừa nhận rằng khả năng liên lạc với Bắc Kinh hiện đang rất hạn chế.
“Một trong những điều cực kỳ quan trọng đối với tôi là giao tiếp, và chính vì lý do này mà tôi đã nhiều lần yêu cầu được đối thoại với những người đồng cấp của mình trong PLA. Tuy nhiên, yêu cầu này vẫn chưa được phê duyệt”.
Đô đốc Aquilino cũng nói rằng ông đã kêu gọi kết nối đường dây liên lạc Mỹ - Trung trong hai năm mà không có kết quả.
"Tôi tin rằng việc thiết lập thông tin liên lạc thường xuyên giữa quân đội hai nước là điều tối quan trọng để quản lý cạnh tranh một cách có trách nhiệm, giảm thiểu rủi ro và tránh tính toán sai lầm. Tôi không cho rằng nên sử dụng các cuộc đối thoại cởi mở và thẳng thắn như một con bài mặc cả”.
Ông Aquilino kết luận rằng: “Rủi ro ngày nay là quá cao, và cái giá phải trả cho cuộc xung đột này sẽ là quá lớn”.
Thông tin liên lạc quân sự khu vực vẫn đang bị trì hoãn
Một trong những điểm chính của hội nghị cấp cao diễn ra vào tháng trước giữa Tổng thống Joe Biden và lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình là việc nối lại liên lạc giữa quân đội hai nước ở tất cả các cấp.
Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby nói với The Epoch Times rằng bước đột phá này đến từ cuộc hội đàm giữa Tổng thống Biden với ông Tập, và ông Kirby hy vọng việc nối lại đường dây liên lạc này sẽ giúp giảm căng thẳng ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Ông Kirby nói: “Đây kết quả của cuộc hội đàm giữa Tổng thống Biden với Chủ tịch Tập ở San Francisco nhằm đưa các hoạt động liên lạc quân sự song phương trở lại đúng hướng và khởi động lại”.
“Chúng tôi rất vui khi chứng kiến sự tiến bộ này. Đó là một bước tiến quan trọng giúp giảm bớt tính toán sai lầm và hiểu lầm, đặc biệt ở những nơi như Biển Đông. Ít nhất, đó là hy vọng. Đó là mục đích”.
Sau hội nghị thượng đỉnh, Tổng thống Biden cho biết hai nhà lãnh đạo đã “quay trở lại liên lạc trực tiếp, cởi mở, rõ ràng và trực tiếp”.
Tuy nhiên, tuyên bố này sau đó đã bị nghi ngờ khi Nhà Trắng tiết lộ rằng các mối liên hệ trực tiếp giữa quân đội hai nước vẫn chưa được nối lại.
Đầu tháng 12, ông Kirby thừa nhận rằng Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin vẫn chưa liên lạc với quân đội Trung Quốc.
Ông Kirby cho biết, nguyên nhân gián đoạn liên lạc có thể là vì ĐCSTQ chưa bổ nhiệm Bộ trưởng Quốc phòng mới sau khi ông Lý Thượng Phúc bị bãi nhiệm khỏi vị trí này hồi tháng 10.
“Tôi biết Bộ trưởng Austin vẫn chưa nối lại liên lạc giữa quân đội hai nước và chúng tôi rất mong muốn đưa những điều đó lên cấp cao và xuống cấp chỉ huy chiến trường”, ông Kirby nói với phóng viên hôm 8/12.
“Chúng tôi rất mong muốn những cuộc liên lạc đó diễn ra. Ý tôi là, khi quý vị đề cập đến tất cả những căng thẳng hiện nay, việc liên lạc giữa quân đội hai nước thực sự quan trọng để giảm bớt tính toán sai lầm và hiểu lầm”.
Tuy nhiên, tuyên bố của Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ cho thấy rằng các điểm liên lạc khác giữa quân đội hai nước vẫn chưa diễn ra. Theo tuyên bố, Tướng Brown đã khuyến khích việc mở đường dây liên lạc giữa Đô đốc Aquilino và người đồng cấp trong khu vực.
Những đường dây liên lạc như vậy rất quan trọng để “giảm thiểu khả năng hiểu lầm”.
Tuyên bố viết: “Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ thường xuyên liên lạc với các Bộ trưởng Quốc phòng trên toàn thế giới và vẫn sẵn sàng đối thoại mang tính xây dựng với [Trung Quốc]”.
Lam Giang tổng hợp
