Tại Hội nghị Thượng đỉnh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) diễn ra ở Litva ngày 11/7, lãnh đạo các nước thành viên NATO đã nhất trí rằng họ sẽ chỉ mời Ukraine gia nhập liên minh quân sự nếu nước này đạt được một số điều kiện nhất định.
NATO ‘hoãn binh’
Tuyên bố của các lãnh đạo NATO nêu rõ: “Tương lai của Ukraine nằm trong NATO", nhưng họ không nêu mốc thời gian cho tiến trình này.
Hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra tại Vilnius vào ngày 11/7 và 12/7, quy tụ các nhà lãnh đạo từ 31 quốc gia thành viên của liên minh để thảo luận về các vấn đề an ninh toàn cầu quan trọng, bao gồm cả cuộc xung đột ở Ukraine.
Các đồng minh đã tái khẳng định lập trường của họ tại Hội nghị thượng đỉnh Bucharest năm 2008 và nhấn mạnh rằng Kyiv đã đạt được "tiến bộ đáng kể trên con đường cải cách”.
Đồng thời, NATO cũng bỏ yêu cầu Ukraine thực hiện Kế hoạch hành động thành viên (MAP) khỏi thông cáo của mình, qua đó loại bỏ một rào cản trên đường tiến tới gia nhập khối. Thay vào đó, họ đã tạo ra một "Chương trình quốc gia hàng năm" để theo dõi các diễn biến một cách thường xuyên.
Bên cạnh đó, liên minh quân sự xuyên Đại Tây Dương cũng cam kết hỗ trợ Ukraine thực hiện các cải cách an ninh và dân chủ cần thiết để sẵn sàng trở thành thành viên của NATO.
Tuyên bố nêu rõ: "Chúng tôi sẽ gửi lời mời Ukraine gia nhập liên minh khi các đồng minh nhất trí và điều kiện được đáp ứng. Chúng tôi tái khẳng định tình đoàn kết vững chắc của chúng tôi với chính phủ và người dân Ukraine trong việc bảo vệ quốc gia, lãnh thổ của họ và các giá trị chung của chúng ta".
Tuyên bố chung nhấn mạnh: "Nga là mối đe dọa trực tiếp và đáng kể nhất đối với an ninh của các đồng minh cũng như hòa bình và ổn định ở khu vực châu Âu - Đại Tây Dương".
Thủ tướng Latvia Krišjānis Kariņš nói với đài CNBC: "Tôi tin rằng sau chiến tranh, họ sẽ trở thành một thành viên [của NATO]".
Trong khi đó, hãng tin Reuters dẫn lời Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho hay: "Tôi tin sẽ có một thông điệp tích cực và mạnh mẽ về Ukraine và hướng để Kyiv trở thành thành viên (NATO)".
Tổng thống Ukraine nổi giận
Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tỏ ra thất vọng trước quyết định này. Hôm 11/7, ông nói rằng thật nực cười nếu Kyiv không nhận được thời gian biểu cho việc gia nhập NATO tại cuộc họp năm nay ở Vilnius.
Trước khi đến hội nghị, ông Zelenskyy đã chỉ trích các nhà lãnh đạo NATO trên Twitter: "Đây là điều chưa từng có tiền lệ và vô lý khi khung thời gian không được ấn định, cả lời mời lẫn tư cách thành viên của Ukraine. Đồng thời, từ ngữ mơ hồ về ‘điều kiện’ cũng được thêm vào ngay cả khi mời Ukraine".
Ông Zelenskyy tuyên bố thêm rằng Ukraine "đáng được tôn trọng" và chỉ trích cách diễn đạt của thông cáo chung là "được thảo luận mà không có Ukraine".
Trước khi đến hội nghị thượng đỉnh, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden nói với đài CNN rằng cuộc chiến với Nga phải kết thúc trước khi NATO có thể kết nạp Ukraine.
Phát biểu trước báo giới hôm 9/7, ông Biden nói: "Tôi không nghĩ rằng có sự đồng thuận trong NATO về việc có nên đưa Ukraine vào gia đình NATO vào thời điểm này hay không. Nếu chiến tranh đang diễn ra thì tất cả chúng ta đều tham chiến, chúng ta đang tham chiến với Nga, điều đó sẽ xảy ra nếu Ukraine bây giờ trở thành thành viên NATO".
Ông cho biết nên vạch ra một "con đường hợp lý" để Ukraine đáp ứng các tiêu chuẩn trở thành thành viên NATO, bao gồm "dân chủ hóa và một loạt vấn đề khác".
-
- Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và phu nhân, Olena Zelenska, chụp ảnh trước bữa tối xã giao trong hội nghị thượng đỉnh NATO, tại Dinh Tổng thống ở Vilnius, Litva, hôm 11/7/2023. (Ảnh: Ludovic Marin/AFP/Getty Images)
Hôm 11/7, phát ngôn viên an ninh quốc gia của Nhà Trắng John Kirby vẫn giữ nguyên lập trường đó.
"Tất nhiên, Ukraine đang có chiến tranh vào thời điểm này. Vì vậy, ở thời điểm hiện tại, tư cách thành viên NATO khó có thể xảy ra vì điều đó sẽ khiến NATO đối đầu với Nga", ông Kirby nói với đài CNN.
Ông Biden cũng nêu rõ Mỹ và các đồng minh NATO phải đưa ra "con đường hợp lý" để Ukraine gia nhập liên minh quân sự này.
Ngoài ra, Nhà Trắng cũng gợi ý rằng Ukraine có thể có được sự đảm bảo an ninh "kiểu Israel" trong cuộc chiến chống Nga.
Phát biểu trước báo giới hôm 9/7, ông Sullivan nói rằng Hoa Kỳ sẽ "cung cấp nhiều hình thức hỗ trợ quân sự, chia sẻ thông tin và tình báo, hỗ trợ mạng và các hình thức hỗ trợ vật chất khác để Ukraine có thể vừa tự vệ vừa ngăn chặn các hành vi gây hấn trong tương lai”.
"Tôi hy vọng Tổng thống [Biden] sẽ đề cập đến vấn đề này và tham khảo ý kiến với Tổng thống [Ukraine] [Volodymyr] Zelenskyy, cũng như các đối tác G7 của chúng tôi và các đối tác khác, tại Vilnius”.
Ông Biden dự kiến gặp ông Zelenskyy bên lề hội nghị thượng đỉnh NATO vào ngày 12/7.
Theo The Epoch Times
Huyền Anh biên dịch
