Trung Quốc cáo buộc Hoa Kỳ ‘gây nguy hiểm’ cho hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan sau khi một máy bay tuần tra và trinh sát hàng hải P-8A Poseidon của Hải quân Mỹ bay qua tuyến đường thủy nhạy cảm hôm thứ Hai (27/2).
Bắc Kinh tỏ ra vô cùng tức giận trước các nhiệm vụ quân sự của Hoa Kỳ đi qua eo biển hẹp. Trong khi đó, Mỹ thường xuyên điều tàu chiến, đôi khi là máy bay chiến đấu, đi qua eo biển Đài Loan.
Trung Quốc lên án động thái này, khẳng định họ có "có chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán" đối với tuyến đường thủy này, trong khi Mỹ và Đài Loan cho rằng đó là tuyến đường thủy quốc tế.
Bộ Tư lệnh Chiến khu Đông bộ của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung cho biết lực lượng của họ đã giám sát chặt chẽ chiếc máy bay trinh sát của Mỹ khi nó bay qua eo biển Đài Loan. Mỹ cũng thường sử dụng máy bay trinh sát cho các hoạt động chống tàu ngầm.
"Các hành động của phía Mỹ đã cố tình can thiệp và làm gián đoạn tình hình khu vực, đồng thời gây nguy hiểm cho hòa bình, ổn định ở eo biển Đài Loan. Chúng tôi kiên quyết phản đối", Bộ Tư lệnh Chiến khu Đông bộ cho biết trong một tuyên bố.
"Các lực lượng của chúng tôi luôn trong tình trạng cảnh giác cao độ và kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ".
-
- Máy bay tuần tra và trinh sát hàng hải P-8A Poseidon của Hải quân Mỹ cất cánh tại Sân bay Perth, Tây Úc. (Ảnh:Wikipedia)
Đáp lại, Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ cũng ra thông cáo hôm 27/2 nói rằng máy bay P-8A Poseidon đã bay qua eo biển Đài Loan trong không phận quốc tế.
"Các tàu và máy bay của Hải quân Hoa Kỳ thường xuyên tương tác với các tàu chiến và máy bay nước ngoài khi hoạt động trên khắp khu vực", Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Hoa Kỳ cho biết trong một tuyên bố.
"Tất cả các tương tác với các lực lượng quân sự nước ngoài trong thời gian quá cảnh đều phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế và không ảnh hưởng đến hoạt động [trong khu vực]".
"Mỹ sẽ tiếp tục triển khai máy bay, tàu và hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép, kể cả trên eo biển Đài Loan. Bằng cách hoạt động trong eo biển Đài Loan phù hợp với luật pháp quốc tế, Mỹ bảo vệ quyền và tự do hàng hải, đồng thời thể hiện cam kết của Mỹ đối với một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở", thông cáo cho hay.
"US maritime patrol aircraft P-8A Poseidon flew through the #Taiwan Strait from north to south." - Taiwan's DoD
"#China condemns the flight of the #USNavy aircraft P-8A Poseidon over the Taiwan Strait and believes that such actions undermine peace and stability in the region." pic.twitter.com/VWlTn2W1UY
— Indo-Pacific News - Geo-Politics & Military News (@IndoPac_Info) February 27, 2023
Bộ Quốc phòng Đài Loan xác nhận máy bay Mỹ đã đi qua eo biển Đài Loan theo hướng nam. Đây là eo biển hẹp ngăn cách hòn đảo với nước láng giềng khổng lồ Trung Quốc.
Các lực lượng vũ trang Đài Loan theo dõi chiếc máy bay Mỹ thực hiện điều mà họ mô tả là “một nhiệm vụ thường lệ”, Bộ Quốc phòng Đài Loan nói thêm nhưng không cho biết thông tin chi tiết.
Đài Loan và Trung Quốc chia cắt vào năm 1949 sau một cuộc nội chiến kết thúc với việc Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) kiểm soát Đại lục. Hòn đảo sau đó hoạt động như một quốc gia có chủ quyền nhưng không được Liên Hợp Quốc hay bất kỳ quốc gia lớn nào công nhận. Năm 1979, Tổng thống Mỹ Jimmy Carter chính thức công nhận chính phủ ở Bắc Kinh và cắt đứt quan hệ với Đài Loan. Đáp lại, Quốc hội Mỹ đã thông qua Đạo luật Quan hệ Đài Loan, tạo ra một chuẩn mực cho một mối quan hệ lâu dài.
Song song với đó, nền dân chủ của Đài Loan cũng nhận được sự ủng hộ chính thức của Mỹ trước những màn phô trương vũ lực ngày càng tăng của Trung Quốc - quốc gia tuyên bố Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần thiết. Nước này đã tăng cường hoạt động quân sự gần hòn đảo này trong ba năm qua khi nước này tìm cách buộc Đài Loan chấp nhận chủ quyền của Bắc Kinh.
Chính phủ Đài Loan nói rằng chỉ người dân của hòn đảo mới có thể quyết định tương lai của họ và họ sẽ không nhượng bộ trước các mối đe dọa.
Mặc dù không duy trì các mối quan hệ ngoại giao chính thức, nhưng Washington là nhà cung cấp vũ khí và bảo trợ lớn nhất ở nước ngoài của Đài Loan, và sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với hòn đảo này cũng chính là nguồn cơn gây căng thẳng trong quan hệ Mỹ - Trung.
Huyền Anh tổng hợp
